TRT Şeş'ten RTÜK'e Kürtçe Darbesi!

TRT 6 (Şeş) televizyonunda 1 Ocak'ta başlayan gün boyu Kürtçe yayın, 23 Mart 2006 tarihinde çeşitli yerel ve bölgesel medya kuruluşlarının başlattığı anadilde yayın standartlarını aştı.

TRT Şeş Kürtçe yayınını, örneğin Diyarbakır'dan yayın yapan Gün TV'nin aksine, Türkçe altyazısız, çocuklara yönelik ve ta gün yayın yapabiliyor.

Oysa Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) 25 Ocak 2004 tarihli "Türk Vatandaşlarının Günlük Yaşamlarında Geleneksel Olarak Kullandıkları Farklı Dil ve Lehçelerde Yapılacak Radyo ve Televizyon Yayınları Hakkında Yönetmeliği"ni iki yıl bekleyen 10 kadar yerel ve bölgesel medya kuruluşu, birçok kısıtlamayla karşılaştılar.

Altyazı ve çeviri zorunluluğundan TRT muaf

Buna göre, radyolar ancak günde bir saat haftada beş saat, televizyonlar da günde 45 dakika, haftada dört saat anadilde yayın yapabilecekti; televizyonlar yayına alt yazılı olarak, radyolar da yayın sonrası Türkçe çevirisini yayımlayacaklar.

Örneğin, TRT Şeş'te bugün saat 15.00'te yer verilen ve Yönetmen Şerif Gören'in "Yol", "Kurbağalar" ve "Amerikalı", Yılmaz Güney'in "Umut" filmlerinin de tanıtıldığı "Perda Spi" Programı'nda Türkçe altyazı yer almadı. Programda, 12 Mart'ta gösterime girecek olan Mahsun Kırmızıgül'ün "Güneşi Gördüm"ü de tanıtıldı.

Zuhal Çellik'in sunduğu ve Türkçe film kesitlerinin sıklıkla yer aldığı programda Kürtçe değerlendirme ve sunum asgaride kaldı.

TRT Şeş'teki çocuk programı Gün TV'ye yasak

Bu yönelik, yerel medya kuruluşlarının, çocuklara ve anadilin öğretilmesine yönelik yayın yapmasını da yasaklıyordu. TRT Şeş'te "Korsane Reş" (Kara Korsan) çizgi filmi de yer aldı.

TRT Şeş yayına geçmeden RTÜK Yönetmeliği'nin bu kanalı bağlayıp bağlamayacağı merak ediliyordu. Ancak bugüne kadar yapılan yayınlar, TRT Şeş'e diğer özel yayınlara göre daha geniş yetki verildiğini gösteriyor.

Bu durumda, özel yayınlarına sağlanan haklarının TRT'nin gerisinde kalmaması için RTÜK'ün "Anadil" Yönetmenliği'nin özel ve kamu yayını farkı gözetmeden hakları geniş tutacak şekilde yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) "Eşitlik ve Ayrımcılık Yasağı"na dair ilkesine göre, "Ulusal azınlık mensubu olanlar dahil herkes, ifade özgürlüğünden yararlanma, kimliklerini koruma ve geliştirme, medya yayıncılığından adil ve ayrım görmeksizin yararlanma hakkına sahiptir". (EÖ)