Yapay zekadan korkmak? İstifade etmek?

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye Ulusal Komitesi'nin Galatasaray Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlediği “Medyada Yapay Zekâ Devrimi” sempozyumunda, yapay zeka yalnızca bir olanak ve kaçınılmazlık olarak değil,  hukuksal çerçeve gereksinimi ve bilinçli kullanım açısından da ele alındı.  

IPI Türkiye Ulusal Komitesi’nin, Galatasaray Üniversitesi’nin ev sahipliğinde (@gsuilt #TEKİL) düzenlediği “Medyada Yapay Zekâ Devrimi: Ne Yapmalı, Nasıl Yönetmeli?” başlıklı sempozyumda, medya dahil özel sektörde nitelikli hizmet açısından yapay zekanın henüz insan gücünün yerine geçemeyeceği düşüncesi egemendi. 

Katılımcılar

GSÜ İletişim Fakültesi Yerleşkesi’nde düzenlenen etkinlikte, Galatasaray Üniversitesi’nden İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kerem Rızvanoğlu, Dekan Yardımcısı Dr. İdil Engindeniz, İletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Tolga Çevikel, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Gülfem Alptekin ve Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Emine Eylem Aksoy Retornaz da sunum ve değerlendirmeleriyle katkı yaptılar. 

Dezenformasyon ve regülasyon uyarıları

Yapay zekaya ilişkin düzenlemenin zorunluluğuna değinen Retornaz “Teknoloji devlerinin bile yapay zekanın hukuki olarak düzenlenmesine yönelik çağrılarını, yapay zekanın tek başına bırakılamayacak kadar güçlü olduğunu söylediklerini duyuyoruz” dedi.

Bahçeşehir Üniversitesi Yeni Medya Bölümü’nden Dr. Can Ertuna da, yapay zeka ile ilgili tartışmalara eleştirel bir bakışla yaklaşılmadığında konunun “uç”larıyla gündeme geldiğini ifade etti: “Yapay zeka, vasatı ve taraflılığı büyüten bir kaynak. Dezenformasyon ve mezenformasyonu besleme potansiyelinin yanı sıra bu tarafını da düşünmeliyiz”.

Kasirzadeh: "Kutuplaşma ortamında zararlı olabiliyor"

Etkinlikteki ana konuşmayı yapan Edinburgh Üniversitesi Felsefe Bölümü öğretim üyesi Dr. Atoosa Kasirzadeh, “Yapay zeka insanlık potansiyelinin yok oluşuna yol açar” tezine yönelik soruyla ilgili, “Felaket tellallığı söylemlerine soğuğum ama ne var ki bazı tartışmalı kışkırtıcı bilgilerin kitlelerde talep gördüğü de oluyor. Kutuplaşma ortamında bu zararlı içerik ve pratikler kaosa neden olabiliyor.” dedi.

Kızılkaya: "Adil bir gelecek getirme fikri iyimserlik"

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Başkan Yardımcısı ve IPI Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Emre Kızılkaya, kolaylaştırıcı olarak, medyanın eğilim ve yönelimlerinden örnekler verdiği sunumunda, “daha adil bir gelecek getireceğine dair öngörüler belki çok iyimser ama yapay zekanın bilinçli kullanımı ile haberin niteliğinin geliştirilmesine katkı yapılabilir” diye konuştu. 

Demre Sirel: "4. Sanayi Devrimi
hepimizi dijital emekçiye dönüştürdü"

Yapay Zekanın ekonomik alana etkisi ve AB Yapay Zeka Stratejisinden söz eden PwC Türkiye Kıdemli Danışmanı Demre Sirel ise, yapay zeka algoritmaları ve özel veri uygulamalarının (Google ve IBM girişimleri) sağlık ve tarım gibi sektörlerde rağbet gördüğü ve rekabet halinde olduğuna işaret etti.

Diğer yandan yapay zekanın esnek tutum veya insani refleksin gerekli olduğu durumlarda yetersizlik gösterdiğini ve entelektüel meslekleri ikame edemeyeceğine işaret eden Sirel, “Malezya’da iki şirketin CEO düzeyinde yapay zeka tarafından yönetiliyor, ancak otonom karar verme becerileri sınırlı olduğu için yapay zekanın verdiği kararlar her zaman doğru olmuyor.” dedi. 

“Dördüncü sanayi devriminde (4.0) şu dönemde Yapay zeka ve veriler önlenemez şekilde arttı. Veri bir sermaye unsuruna dönüştü. Bu süreç hepimizi dijital emekçiye dönüştürdü. Verilerinizin kullanımına izin vererek başkasına ekonomik bir değer sağlamış oluyorsunuz”.

Behar: Yapay zekanın olanaklarından örnekler

SPI International Pazarlama ve Dijitalleşme Direktörü Haymi Behar, "62 kanalı 3 ayrı stream box üzerinden Türkiye’den (en çok dizi satan 2. Ülke) dünyaya servis ediyoruz. Film ve içerik satın alıyoruz, bundan bir kanal üretiyor ve de dünyada pazarlıyoruz. " diyerek yapay zekanın yarattığı imkanları vurguladı.

Behar, film ve içerik satın alarak, ürettikleri kanalları dünyaya pazarladıklarını ifade etti: “YouTube’a bir video koyduğunuzda çok kısa süre içerisinde sizin sesinizle, mimiklerinizle birçok dile çevrilip milyonlarca insana ulaşması artık mümkün. Senaryo yükleyerek yapay zeka ile dizinin hangi ülkede rağbet görebileceğini artık öğrenebiliyorsunuz. Yaptığımız yazılımlarda bir hata, 'crack', saldırıya açık bir durum olup olmadığını kontrol etmek için de yapay zeka kullanıyoruz” dedi. 

Arsu: "Bize komut veren değil, bizden
komut alan oldukça hayatımıza katkı yapabilir" 

Yapay zekanın haber unsurlarını toparlama veya bir basın toplantısını alt başlıklarıyla habere dökmede oldukça etkili olduğu ve zaman kazandırdığına işaret eden Der Spiegel Türkiye muhabiri Şebnem Arsu, sürecin riskler de barındırdığını kabul ediyor: “Yeniliklere açık olmak gerekiyor. Bize komut veren değil, bizden komut alan olduğu sürece, ifade edildiği gibi özel asistan olarak kaldığı müddetçe, hayatımıza katkı yapabileceğini düşünüyorum. Yapay zekayı haber yazma pozisyonunda görmemeliyiz.” dedi. 

“Sorgulamamız gereken şey: Neyin haber olabileceğini kolektif hafızaya sahip gazeteciler mi söyleyecek yoksa yapay zeka mı? Türkiye kadar siyasi ve kültürel hayatı nüanslı bir ülkede yapay zekaya güvenerek haber üretemezsiniz.”

Ertem: Zaman kazandırıyor, analize zaman açıyor

Türkiye’de güvenilir habere daima ihtiyaç olacağını kaydeden Gazete Oksijen ekonomi muhabiri Güzem Yılmaz Ertem de, “Haberin arka planını besleyecek geçmiş demeç ve veriler gibi başlıkları yapay zekadan çekmek size büyük zaman kazandırıyor, yorum ve analize ayırdığınız zamanı artırıyor.” dedi. Ertem, diğer yandan ekonomide “veri güvenirliği eksikliği”nin (kaynağı belli olmayan para girişi, vs) yapay zekanın işlevselliğini sınırladığına inanıyor. 

Sözcü Gazetesi Dijital Operasyonlar Sorumlusu Reha Başoğul da yapay zekanın bir habercinin üstlenebileceği her işi yerine getiremeyeceğine inananlardan. 

“Yapay Zeka ve Gazetecilik Tüzüğü”

Gazetecilikte yapay zeka kullanımına karşı ilk etik ilkeler belirlendi

13 Kasım 2023

Dünyada yapay zekanın gazetecilik süreçlerine ve haberin güvenirliğine zarar vermemesi amacıyla Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) öncülüğünde bir “Yapay Zeka ve Gazetecilik Tüzüğü” geliştirildi. 

RSF ve IPI dahil 17 meslek örgütünün de destek verdiği söz konusu girişimle, haber merkezlerinin ve medya kuruluşlarının yapay zeka ile çalışmalarında benimseyebilecekleri ve uygulayabilecekleri etik ilkeler belirlendi.

(EÖ/AEK)