"Hayata Dönüş"te Yargılanan Askerler Esas Sorumlular Değil

9 yıl öncesine gidelim. 19 Aralık 2000'e, 28 insanın insafsızca bir şiddetin uygulanması sonucunda öldüğü güne. Ortaçağdan çıkmıyor, milenyum yılını bitiriyorduk. Devlet dört duvar arasında tutuğu kişiler üzerinde hakimiyet kuramamış, düzen ve itaat namına "Hayata Dönüş" denilen operasyonu yapmıştı. "Hayata Dönüş" operasyonunu bugün yazmamıza sebep, operasyon davalarından olan Ümraniye Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki jandarmaların yargılandığı davaya gelen video görüntü içeriğinin iddialarımızı kanıtlanmış olması.

Birazcık politik zeka sahibi her kişi "Hayata Dönüş" operasyonunun kararının siyasi iktidar sahiplerince alındığını ve özel birlikler tarafından uygulandığını bilir. Herkesin bilmediği gerçekse 28 kişinin ve daha fazlasının ölümünü isteyen ve buna neden olan kişilerin yargıdan gizlendiği, yargı mercilerinin de operasyonun asıl sorumlularını yargılamamak için davaları uzattığıdır.

Dava dosyalarına gelen operasyon harekat planlarında, operasyona hangi birliklerin katıldığı, operasyonu kimin koordine ettiği bildirilmişken, operasyon esnasında dış güvenlikle tutukluların sevk edilmesiyle görevli askerlerin yargılanıyor olmasını mevcut yargı sisteminde nereye yerleştireceğimize siz karar verin.

Ankara ve Elazığ'dan birlikler

Operasyon hareket planlarına göre Ümraniye ve Bayrampaşa hapishanelerine müdahaleyi Ankara Jandarma Komando Özel Asayiş birlikleri ile Elazığ Jandarma Özel Asayişten gelen birlikler gerçekleştirdi.

Ankara Jandarma Komando Özel Asayiş Birliğinin tüm personeli muvazzaf askerlerden oluşmaktadır. Eylül 1999'da kurulan Özel Asayiş Birliği, jandarma komutanlığı tarafından önem arz eden operasyonlarda kullanmak için oluşturuldu. Kapalı alanlara operasyon konusunda uzman olan bu birlik, Güneydoğu bölgesindeki iç güvenlik harekatlarında da yer almıştır.

P-90 silahları

Birlik diğer jandarma ve güvenlik birimlerinde olmayan teçhizat ve silahlar kullanmaktadır. Bu kapsamda birlik mensubu askerler, P-90 isimli İsrail yapısı özel bir silah kullanmaktadırlar. Silahın en temel özelliği zırh delici nitelikte olmasıdır. Silah mermisi kurşun geçirmez yelekler üzerinde çok etkilidir, rahatlıkla bir Varşova Paktı kurşun geçirmez yeleğini delebilir.

Silahın bir tabanca gibi  kullanımının yanında, ayakta ve yürüyerek hareket ederken isabetli atışlardaki kullanımı, belden atışlarda isabet kaydetmesi, hafifliği, kolay taşınması ile tercih edilen silahlar arasında öncelik edinmiştir. Özellikle kapalı alan operasyonları için kullanılmaktadır.

Gene birlik mensubu personel çok yüksek sıcaklıklara dayanıklılığı olan özel tulum ve kıyafetler giymektedir. "Hayata Dönüş" operasyonunda P-90 isimli silahı kullandıklarını ilk kez operasyona bölük komutanı olarak katılan K.K. mahkeme sorgusunda ağzından kaçırdı.

K.K beyanında "daha önce hiç kullanmadım, jandarmanın kullandığı normal silahlardan değildi, ilk kez operasyonda kullanmak için verildi" demişti.

9 yıl sonra gelen görüntüler

Mahkeme dosyasına 9 yıl sonra Jandarma Genel Komutanlığı'ndan gelen kesilmiş/kurgulanmış/sansürlenmiş görüntüler içerisinde operasyona katılan subayların elindeki silahlarının P-90 silahı olduğunu, operasyonun birkaç kameraman tarafından kayda alındığını, teslim olun anonslarınınsa operasyonun başlamasından 32 saat sonra yapıldığını, müdahil avukatlar olarak fark ettik.

Gerçeği açığa çıkarmakla yükümlü mahkeme aynı şeyleri fark etti mi, bilmiyoruz; keza önemli görüntülerin duruşma sırasında izlenmesi talebimizi mahkemeye ilettiğimizde hakim bu talebimizi reddetti.

Operasyonun tüm aşamaları kamerayla kaydedilmişken, mahkemelerin Jandarma Genel Komutanlığı'ndan defalarca istediği görüntülerin dokuz yıl sonra kesilmiş, sansürlenmiş toplamda dört saatlik tekrar eden görüntülerin dosyaya girmiş olmasına sevinmesek mi?

Operasyonu yapanlara görüntüsel olarak bir adım daha yaklaştık. Operasyonun özel birliklerce özel silahlar kullanarak gerçekleştirdiklerine ilişkin bir kanıt daha ortadayken yargı operasyonun asıl sorumlularına ne kadar yaklaşacak?

Ankara Özel Asayiş Birliği "Katılmadık" diyor

Ankara Jandarma Özel Asayiş Birliği, mahkemeye verdiği cevaplarda Ümraniye operasyonuna katılmadığını, Bayrampaşa Hapishanesi'ne katılan personelin isim listesinin elinde bulunmadığını söylemektedir. Bayrampaşa Hapishanesi'nde altısı kadın olmak üzere 12 kişi yaşamını yitirdi. Ölümleri soruşturan Eyüp savcısı, dokuz yıldır Jandarma Genel Komutanlığı'ndan ve Ankara Jandarma Özel Asayiş Komutanlığı'ndan operasyona katılan personelin isim listesini beklediğinden, henüz açılmamış bir dava olduğununu da belirtmek gerekir.

Ergenekon davasında yargıya verdiğimiz büyük payeyi, hayata dönüş operasyon davalarında da verelim mi? Peki iyi işleyen yargı ve kötü işleyen yargı ayrımı yapabilir miyiz. Belki de gerçeği yüksek sesle haykırmalıyız; hukuk siyasetin satranç tahtası, yargı da piyon taşları. Ancak taşları zeka sahibi olanlar değil, maddi ve ekonomik gücü elinde tutan ve zor kullanma yetkisine sahip olanlar oynatıyor.

O halde adalet için daha yüksek, çok yüksek ses çıkarmalıyız. (OA/TK)

* Oya Aslan, Ümraniye'deki "Hayata Dönüş" operasyonuyla ilgili askerlerin yargılandığı davanın müdahil avukatı. Operasyonda jandarmanın en az üç kamerayla çektiği görüntüler, dokuz yıl sonraki duruşmada kayda geçti. Dava 23 Ekim'deki duruşmayla sürecek.