UNESCO’dan Afganistan çağrısı

Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Afganistan'ın kültürel mirasının ve çeşitliliğinin, uluslararası hukuka uygun şekilde korunması çağrısında bulundu.

UNESCO,  "Afganistan, Afgan tarihi ve kimliğinin ayrılmaz bir parçası ve insanlık için korunması gereken çeşitli kültürel miraslara ev sahipliği yapmaktadır" dedi.

BM ajansı, kültürel mirasa zarar verilmesinin, Afganistan halkı için barış ve insani yardım umutları üzerinde olumsuz sonuçlara yol açacağını söyledi.

Açıklamada, Afganistan'ın geleceği için önemli noktaların korunması ve muhafaza edilmesinin önemli olduğu belirtilirken, ülkenin sanatçılarının devam eden çalışmaları için güvenli ortam ihtiyacı gereksiniminin altı çizildi.

2007'den bu yana 8 binden fazla eser kurtarıldı

Basına yansıyan haberlere göre, Taliban güçleri Afganistan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı ele geçirerek bir anda ülkenin mutlak hâkimi oldular. İktidarın beklenmedik bir hızla çökmesi, arkeologları da hazırlıksız yakaladı. Müzeler ve sayısız antik kent, yeni bir yağmaya maruz kalabilir.

Afganistan lideri Emanullah Han’ın 1919’da oluşturmaya başladığı koleksiyon, 1931’de mevcut müze binasına taşınarak Afganistan Ulusal Müzesi halini aldı.

Ulusal Müze, 1990’larda uğradığı roket saldırılarıyla büyük ölçüde zarar görmüştü. Dönemin Afgan Kültür Bakanı, kurtarılan eserlerin kayıt altına alınması için bir katalog yaptırdı.

Ancak Taliban 2001 yılında 3 bin civarında eseri daha yağmalayarak müzeyi tekrar tahrip etti. 2003-2006 yıllarında müze binasının yenilenmesi amacıyla yaklaşık 350 bin dolar harcandı. Kıymetli parçalar özel güvenlik altına alındı, ayrıca İsviçre’de müzeye ait bir koleksiyon bulundu ve geri istendi. UNESCO ve Interpol, 2007’den bu yana 8 binden fazla eserin kurtarılmasına yardımcı oldu.

(EMK)