Tazminatı Devlet Değil İşkenceci Ödesin

CHP İstanbul Milletvekili Ali Özgündüz, TBMM Başkanlığı'na, Devlet Memurları Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi verdi. Teklif işkence suçlarından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde hüküm giyen personelin para cezasını kendisinin ödemesini öngörüyor.

Teklifin getirdiği düzenlemelere göre, işkence gibi gayri insani veya haysiyet kırıcı muamele suçları nedeniyle AİHM'in verdiği kararlar sonucunda devletin ödediği tazminatlar bu eylemlerden sorumlu personele ödettirilecek.
Türk Ceza Kanunu'nun 94, 95 ve 96'ncı maddelerinde yazılı işkence, zalimane, gayri insani ya da haysiyet kırıcı eylemlerden dolayı ceza yargılaması sonucu kesin hükümle mahkum olan kamu görevlilerine, mağdurun tedavi masrafları ile ödenen tüm tazminatların rücu edilmesi zorunlu tutulacak.

"Yönetimin takdiri" zorunluluğa dönüşecek

Özgündüz, AİHM'in verdiği tazminat kararlarının, bu eylemlerden sorumlu personelden geri alınması için 2002'deki girişimden söz etti. O yıl 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun (DMK) "Kişilerin Uğradığı Zararlar" başlıklı 13. maddesinde değişiklik yapılarak işkence ve kötü muamelenin engellenmesi amaçlandığını belirtti.

Sözü edilen düzenlemede devletin, ödediği tazminatı personele yansıtması yönetimin takdirine bırakılıyor. Özgündüz'ün verdiği yeni teklifte ise caydırıcı olması için devletin ödeyeceği tazminatı personele rücu etmesi zorunlu olacak.

Yasak caydırıcı değil

Teklifin gerekçesinde, uluslararası insan hakları hukuku ve insancıl hukukun işkenceyi her koşulda yasaklamış olmasına dikkat çekiliyor ve bu yasaklamalara rağmen, dünya ülkelerinin yarısından fazlasında kötü muamele ve işkencenin sürdüğü vurgulanıyor.

Türkiye AİHM'de işkence ve kötü muamele nedeniyle birçok kez mahkum oldu ve tazminat ödemek zorunda kaldı. Sadece 2010'da, AİHM'den Türkiye aleyhine işkence ve kötü muameleyle ilgili olarak 32 karar çıktı. (YY)