"Soykırım Sadece Benim Değil, Türkiye Toplumunun da Meselesi"

Civilitas 2008’de kurulan Yerevan merkezli bir sivil toplum örgütü. Güçlü bir demokrasi için sivil toplumu güçlendirmeyi amaçlayan Civilitas bunun için raporlar üreten, halka açık forumlar düzenleyen ve kamuoyunu tartıştıran bir örgüt. bianet’e konuşan Civilitas Direktörü Salpi Ghazarian “Önemli olanın topumun konuşmaya, söylem üretmeye başlamasıdır” diyor. 

Güçlü demokrasi için güçlü sivil toplum

“Sovyet sonrası bir ülke olarak Ermenistan’da güçlü bir sivil toplum geleneğimiz yok. Bunun için her şeyi en temelden inşa etmek zorundayız. Civilitas olarak bu amaçla halk forumları yapıyoruz, raporlar üretiyoruz, civilnet.am üzerinden yürüttüğümüz çok önemli bir medya programımız, Türkiye Ermenistan projelerimiz var ve yakında Gürcistan ile de bir projeye başlayacağız.” 

Civilitas’ın Türkiye Ermenistan projelerinden biri de Anadolu Kültür ile birlikte yürüttükleri Dağa Tırmanmak Projesi (Climbing Mountain) . Proje kapsamında toplumda tanınan Türk ve Ermeniler bir arada kendi kişisel yolculuklarını anlatıyor. Projenin bir ayağı İstanbul’da, diğeri Yerevan’da ve son olarak da bir Avrupa ülkesi başkentinde gerçekleşiyor. 

Geçtiğimiz sene bu proje kapsamında oyuncu Arsinée Khanjian ile yazar ve avukat Fethiye Çetin biraraya gelerek kendi dağa tırmanış hikayelerini anlatmışlardı. Ghazarian projenin önemini şu şekilde açıklıyor: 

“Türkiye Ermenistan arasında yürütülen projeler tabii ki çok önemli. Ancak sadece projeye dahil olan ya da haberdar olan insanlar tarafından, en fazla beş yüz ya da bin kişi tarafından biliniyorlar. Oysa siz Khanjian’ı sahneye çıkartıp konuşturduğunuzda onu üç gazete, üç televizyon takip ediyor. Çetin’i de takip eden belirli bir kitle var. 

“Bu yüzden daha fazla toplumsallaşabiliyorsunuz. Bu insanlar yan yana oturup konuşuyor ve birbirlerini dinliyorlar. Bazı fikirlerine katılıp bazılarına itiraz ediyorlar ama izleniyorlar. Onları izleyenler de diyor ki demek bir araya gelinip konuşulabilir, işte bu algı yaratılıyor.” 

"Değişimi Türkiye toplumu isteyecek"

Türkiye Ermenistan programları kapsamında Türkiye basınında çıkan haberleri de çevirdiklerini anlatan Ghazarian şunları ekliyor: 

“Biz değişimin Ermeni toplumundan çok Türkiye toplumunun talebiyle gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Çalışmalarımız da bu yönde. 

“Fethiye Çetin örneği çok önemli. Türkiye’de onun gibi binlerce kişinin Ermeni ataları, akrabaları var. Bunların ortaya çıkmasıyla Türkiye toplumu da akrabalarına ne olduğunu öğrenmek isteyecektir. Artık soykırımın tanınması sadece bizim talebimiz değil.” 

"Yeni anılar yaratmak için sınır açılmalı"

Ghazarian Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesinden bu yana iyi ve kötü anlamda çok şeyin değiştiğini, Türkiyeli Ermenilerin daha fazla kendilerini ortaya koyup Dink’in ölümünün bir hiç uğruna olmaması için çalıştıklarını söylüyor.

Ancak Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin sadece sivil toplumla gelişemeyeceğini, bunun için hükümetlerin mutlaka adım etmesi gerektiğini anlatıyor. 

“Sınırlar açılmalı. Sınırların kapatılması durumunda dünyada bizden başka bir örnek yok. Sınırlar açılmalı ki insanlar eski anılarını yenileriyle değiştirebilsinler. Sonrasında atılacak adımlar, sosyal kültürel değişimler çok daha kolay gerçekleşecektir.” 

Civilitas’ta çalışan altmış kişi var. Bunların kırkı aynı zamanda civilnet'te çalışıyor. Çalışanlar arasında profesyoneller olduğu kadar gönüllüler de mevcut. Ghazarian dünyanın her yerinden gönüllü stajyerler beklediklerini ekliyor. Bunun için ve daha fazla detay için Civilitas’a bu adresten ulaşabilir, civilnet’i bu siteden takip edebilirsiniz. (EA)