Şırnak'ta Kaçak Kuyularda Kovalarla Ölüme İniyorlar

Şırnak Balveren Beldesi'nde kömür ocağında meydana gelen göçükte, Musa Seven adlı bir işçi yaşamını yitirdi. İki hafta içinde Şırnak'ta maden ocaklarındaki beşinci ölüm oldu.

bianet'e konuşan, bölgede incelemelerde bulunan Maden Mühendisleri Odası'ndan Mehmet Torun'un verdiği bilgiye göre, Şırnak ilinde Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumuna (TKİ) ait olan asfaltit madenleri rödovans (kiralama) karşılığı Şırnak Valiliğine devredildi.

Valilik, yine rödovans karşılığı özel bir firmaya, firmada alt taşeronlara vererek üretim yaptırıyor. Ancak altı ay önce buradaki ruhsatlı madenler bakanlık kararıyla kapatıldı.

Şu anda işçiler kaçak olarak kömür çıkarılan kuyularda hayatını kaybediyor.

80-90 kaçak kuyu var

Torun, Cudi Dağı'nın tamamında kör kuyularda "ölümü"ne kömür çıkarıldığını, herkesin bunu bildiğini ancak kimsenin ses çıkarmadığını söyledi.

"Cudi dağının tamamında 25 bin hektarlık bir alanda kömür var. Bakanlık altı ay önce buradaki ruhsatlı maden ocaklarını kapatmış. Ancak bu dağda yıllardır vatandaşlar, tabii gizli simsarlar da var, neredeyse dağın her yerinde kuyularla kaçak kömür çıkarıyor.

"İncelememize göre şu anda 80-90 adet kuyudan kaçak kömür çıkarılıyor. Oranın işsiz gençleri yaklaşık 1000-1200 kişi, 40-50 liraya çalışıyor. Bu ilkel kuyulara kör kuyu deriz. Hiçbir mühendislik kuralına uygun değildir.

Tarlaya gider gibi iniyorlar

"Gençler çıkrıklarla inerek kovalarla kömür çıkarıyor. Havalandırma yok, aşağı indiğinde kaçacak başka bir yol yok. Kesinlikle çalışılmaması gereken bir sistem. Herhangi bir durumda 50 kişi aynı anda ölür. Zaten buraya inenlerin hiçbir ekipmanı, bareti, gaz maskesi yok. Tarlaya inermiş gibi kuyulara iniyorlar.

Devlet biliyor, susuyor

"İşin ilginci buradan çıkan kömürler yoksullara dağıtılıyor. Yani devletin de içinde olduğu bir yapıdan bahsediyoruz. Valilik 'Ben hiçbir şey yapamıyorum' diyor. Bu  artık teknik değil, sosyal bir mesele. Yani oradaki insanlar ki birçoğu boşaltılmış köylerde yaşayan insanlar. Başka bir iş imkanları yok. Ölümüne kuyulara iniyorlar. Türkiye Kömür İşletmeleri, Valilik ve bakanlıkların, herkesin bu sistemden haberi var. Ancak kimse bir şey yapmıyor. Bu mesele sosyal boyutları ile halledilmeli."

15 günde beş işçi öldü

Dicle Haber Ajansı'nın haberine göre, Balveren Beldesi'ne bağlı Nêrex (Dağkonak) köyü yakınında bulunan kaçak kömür ocağında saat 13:00 sıralarında meydana gelen göçükte, Musa Seven hayatını kaybetti.

45 yaşındaki Seven, yedi çocuk babasıydı. Seven'in cenazesi, arkadaşlarının kendi imkanlarıyla toprak altından çıkarıldı.

Şırnak'ta soru önergesiyle meclis gündemine de taşınan kömür ocaklarında son iki haftada beş işçi hayatını kaybetti.
3 Haziran'da Şırnak merkeze bağlı Toptepe (Avkamasiya) Köyü'nde göçük altında kalan İbrahim Sağnak isimli işçi hayatını kaybetmişti.

11 Haziran'da  Şırnak'a bağlı Banîye Gilindor köyünde bulunan ve bir şahsa ait olan kömür ocağında sızan gazdan zehirlenen Ahmet Baysal, Emin Baysal ve Selahattin Uçar adlı işçiler hayatlarını kaybetti.

Meclise taşıdılar

Yaşanan bu ölümlerin ardından HDP Şırnak Milletvekilleri Faysal Sarıyıldız ve Hasip Kaplan  toplamda üç soru önergesi vererek kaçak ocaklardaki iş güvenliği eksikliklerine dikkat çekmişlerdi.

Sarılyıldız, önergesinde Şırnak ve bölge illerinin hiçbirinde Türkiye Kömür İşletmeleri kurumunun (TKİ) uzman arama kurtarma ekipleri bulunmadığı için işçiler saatlerce ocakta kurtarılmayı beklediğini belirtmişti. (NV)