Sezgin Tanrıkulu | "Geçmişle Yüzleşme ve Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulsun"

Fotoğraf: Tanrıkulu, Hasan Ocak'ın annesi Emine Ocak ile/Galatasaray

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 30 Ağustos Zorla Kaybedilenler Günü dolayısıyla hazırladığı raporu açıkladı. Tanrıkulu'nun 2022 raporu önceki yıllarda yayınladığı raporlardaki bilgi ve bulguları güncelliyor.  

Zorla kaybettirilenlerin akıbetleri ortaya çıkarılmalı, bulunmaları, faili meçhul cinayetlerde katledilenlerin faillerinin ortaya çıkarılması için devletin tüm arşivlerini açması gerekmektedir. Hükümeti, sözleşmeyi imzalamaya ve gereklerini yerine getirmeye davet ediyoruz. https://t.co/XjHzlgizDp

— Sezgin Tanrıkulu (@MSTanrikulu) August 29, 2022

Tanrıkulu, "zorla kaybetme/kaybedilme" ya da Türkiye'deki yaygın kullanımıyla "gözaltında kaybedilme"nin Birleşmiş Milletler'in "Herkesin Zorla Kaybetmelere Karşı Korunması Hakkında Uluslararası Sözleşme"sinde insanlığa karşı suç olarak kabul etttiğini vurguladı. 

CHP Milletvekili Türkiye'de "zorla kaybedilme" rakamlarını da açıkladı: "İHD, TİHV, Hafıza Merkezi gibi insan hakları örgütlerinin çalışmalarına göre 12 Eylül 1980 darbesinden bugüne kadar zorla kaybedilen kişi sayısı bin 352 dolayında"

Cezasızlık ve bilgi alamama

Tanrıkulu raporunda Mayıs 2020'de Mardin, Dargeçit'te bulunan toplu mezar gibi, 90'lı yıllarda Hasan Ocak'ın kimsesizler mezarlığında bulunan cenazesi gibi olaylar sonrasında "bazı ipuçları elde edilse de cezasızlık ve bilgi alamama sorunu zorla kaybetmelerde tüm ağırlığıyla önümüze çıkmaktadır." dedi. 

TIKLAYIN-"Dargeçit JİTEM Davasında Hukuk İşletilsin"

TIKLAYIN-Aysel Ocak Ağabeyi Hasan ve Kayıplar için Adalet İstiyor

"Yusuf Bilge Tunç'tan 6 Ağustos 2019'dan beri haber alınamıyor. Başbakanlık eski raportörü Hüseyin Galip Küçüközyiğit ise 2021 yılı Şubat ayında Sincan Cezaevi'nde ortaya çıktı. 

TIKLAYIN-İHD: Hüseyin Galip Küçüközyiğit nerede?

2021'de iki zorla kaçırılma olayı

Tanrıkulu raporunda "zorla kaybetmeler"e ilişkin bilgileri de güncelledi.

◼İstanbul'da Gökhan Güneş: İstanbul'da elektrik işçisi Gökhan Güneş, 20 Ocak 2021'de işe gitmek için evinden çıktıktan sonra altı gün boyunca "kayboldu" [...] Yakınları, avukatları, Güneş'in kaçırılmasına ilişkin görüntüleri kamuoyuyla paylaştı. (Kamuoyunun duyarlılığı ve olayın üzerine gidilmesinin de etkisi unutulmamalı) Güneş altı gün sonra ortaya çıktı. Daha sonra yaptığı açıklamada, "bu süre içinde kaçırıldığını, yoğun işkence gördüğünü, kendisine ajanlık teklif edildiğini ve bir sabah Bahçeşehir'de bir yol kenarına, gözleri bağlı bir şekilde bırakıldığını" söyledi.

TIKLAYIN-Kaçırılan Gökhan Güneş: Sistematik işkence yaptılar

◼ Ankara'da üç üniversite öğrencisi: 18 Şubat 2021'de biri TİP, diğer ikisi Üniversiteli Öğrenci Kolektifleri üyesi üç genç Ankara'da kaçırıldı ve saatler boyunca kayboldu. Daha sonra bırakılan gençler "kendilerini polis olarak tanıtan sivil kişilerce zorla araçlara bindirildiklerini ve seyir halindeki araç içinde saatlerce alıkonduklarını' açıkladılar."

TIKLAYIN- Alıkonulan Ankara Üniversitesi öğrencileri serbest

Soruşturmalar sürüncemede bırakıldı

Hafıza Merkezi'nin çalışmalarına atıfta bulunulan raporda, "Hafıza Merkezinin çalışmaları sonucunda 344 kişinin dosyalarına ulaşıldı. Bunlardan 218 kişinin kaybedilmesine ilişkin soruşturmaların sürüncemede bırakıldığı (yüzde 63), 24 soruşturmanın zamanaşımı gerekçesiyle sonlandırıldığı (yüzde 7), 18 soruşturmada kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiği (yüzde 5), 84 kişinin zorla kaybedilmesi nedeniyle dava açıldığı (yüzde 24) belirlendi" denildi.

TIKLAYIN-Kayıp Davalarının Türkiye ve AİHM'deki Seyri

Tanrıkulu: "Uluslararası sözleşmelere uyulsun" 

Tanrıkulu, raporunun sonuç bölümünde vardığı sonuç ve talepleri şöyle sıraladı: 

◼ Devlet arşivlerini açsın:  Zorla kaybettirilenlerin akıbetleri ortaya çıkarılmalı, bulunmaları, faili meçhul cinayetlerde katledilenlerin faillerinin ortaya çıkarılması için devletin tüm arşivlerini açması gerekmektedir.

◼Hükümet sözleşmeyi imzalasın:  Zorla Kaybetmelere Karşı BM Sözleşmesinin gereklerini yerine getirilsin.

◼ Yargı cezasızlıktan vaz geçsin: Yargı mensupları, sistematik cezasızlık politikasından vazgeçsin ve uluslararası belgelere göre insanlık suçu olan tüm kayıp vakaları konusunda etkin bir yargılama yürütsün. Uluslararası sözleşmeler uyarınca bu suçlar için zamanaşımı hükümlerini dikkate almasın.

TIKLAYIN-"Cezasızlık İnsan Haklarının Sistematik İhlali, Yani İnsan Onuru Meselesidir"

◼Hakikat Komisyonları kurulsun: Bu topraklarda bir daha benzer acıların yaşanmaması, hakikatlerin ortaya çıkarılması ve toplumsal barışın tesisi için 'Geçmişle Yüzleşme ve Hakikatleri Araştırma Komisyonu' kurulsun. 

TIKLAYIN-Geçiş Döneminde Hakikat Komisyonları

(AEK)