Salda Gölü için UNESCO listesi çalışmarı başladı

* Fotoğraf: Twitter

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Burdur'un Yeşilova ilçesindeki, Millet Bahçesi yapılması planlanan Salda Gölü'nün, UNESCO'nun Doğal Miras Alanı Listesi'ne alınması için çalışma başlattı.

Müdürlükten yapılan açıklamada, Salda Gölü'nün ekolojik ve biyolojik olarak benzersiz olduğu belirtildi.

Gölün jeolojik ve kimyasal özelliklerinin yanı sıra Uluslararası Doğayı Koruma Birliğince koruma altına alınan kritik türlere ev sahipliği yaptığına işaret edilen açıklamada, “Bölgede yapılan çalışmalar Dünya'da Mars gezegeninin yüzey özelliklerini (magnezyum yüklü beyaz kayalar) taşıyan iki bölgeden birinin Salda Gölü olduğunu göstermektedir” ifadeleri kullanıldı.

“Doğal miras” vurgusu

Anadolu Ajansı'nın haberine göre, açıklamada, gölün, en önemli ve değerli doğal habitatları barındırması sebebiyle Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'nin 2. Maddesi'nde belirlenmiş "doğal miras" niteliklerine uygun olduğu aktarıldı.

Bu kapsamda Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Salda Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi'nin UNESCO Doğal Miras Alanları Listesi'ne dahil edilmesi için gerekli çalışmaları başlattı:

"İlk olarak aday listesine dahil edilebilmesi için ön şartları yerine getirmek üzere biyolojik çeşitlilik araştırma, sosyo-ekonomik yapının ve taşıma kapasitesinin belirlenmesi ile yönetim planı çalışmaları başlatıldı. Ayrıca ön hazırlık sürecinde 27. Dönem UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Doğa Bilimleri İhtisas Komitesi, Jeolojik Miras ve Jeopark İzleme Grubu Toplantısı'nda Salda Gölü'nün Dünya Mirası Listesi'ne alınması talebi değerlendirilmiştir.”

Başvuru yapılmıştı

Salda Gölü Koruma Derneği Başkanı Gazi Osman Şakar da 2 Mart’ta Salda Gölü’nün “Dünya Doğal Mirası” sayılması için UNESCO’ya başvuru yapmıştı.

Salda’nın korunması gerektiğine vurgu yapılan başvuru dilekçesinde ekolojik ve bilimsel açılardan bölgenin önemini altı çizilmiş, NASA ve bilim insanlarının Salda’ya ilişkin yaptığı çalışmalara dikkat çekilerek Mars’a benzerliği olduğu yönündeki veriler hatırlatılmış, Dünya’daki canlı yaşamının başlangıcı olan tek hücreli canlıların bölgede oluşumunun halen devam ettiği belirtilmişti.

Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün UNESCO çalışmları bu başvurunun akabinde geldi.

Millet Bahçesi yapılıyor

Birinci dereceden SİT alanı olan Salda Gölü Bölgesi Mart 2019'da Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edildi. Bölgeye "Millet Bahçesi" yapımı için Temmuz 2019'da ihale yapılması kararlarştırıldı. Ertelenen ihale sonbaharda yapıldı ve 21 milyon 770 bin TL'lik teklif veren Güngör Tarım İnşaat San. ve Tic. A.Ş'ye verildi. 

2020’nin eylül ayında Salda’yı imara açacak 1/25000 ölçekli plan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. Plana göre, Salda Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi’nin bir kısmında seyreltilmiş kırsal yerleşimin korunurken, otel ve pansiyonların ise Doğanbaba ve Kayadibi’nin bulunduğu bölgeye yönlendirilerek yapılaşmaya açılmasına başlandı.

Salda Gölü Koruma Derneği ise yıl sonunda yaptığı açıklamada projede belirtilenlerin de dışına çıkıldığını, Beyaz Adalar’a ahşap binalar yapıldığını bildirdi.

Pandemi döneminde çalışmalarının hız kazandığını kaydeden Dernek, proje tanıtımında söylenen “bir çivi bile çakmayacağız” sözlerinin ise unutulduğunu kaydetti.

Salda Gölü hakkında

Salda Gölü, Burdur’un Yeşilova ilçesinde yer alıyor. Göl, hafif tuzlu karstik bir yapıya sahip.Salda Gölü yaklaşık 2 milyon yıl önce çevreden gelen sular ve yüzey sularının toplanmasıyla oluşan bir göl. Salda (Karakova) Deresi, Doğanbaba Deresi, Köpek Deresi gibi sürekli akarsular ve Karanlık Deresi, Kuruçay, Kayadibi Deresi gibi mevsimlik akarsular Salda Gölü'ne dökülür. 

Türkiye’nin en berrak, en temiz göllerinden olan Salda, Türkiye’nin en derin, dünyanın ikinci derin gölü (yaklaşık 185 m) ve yaklaşık 45 km2 civarında bir alana sahip.

Salda Gölü Alt Havzası’nda 62’si ötücü, 38’i su kuşu, 9’u gündüz ve 1’i ise gece yırtıcısı olan 110 kuş türünün varlığı tespit edilmiş durumda. Bu türlerden 75 tanesi Bern Sözleşmesi kapsamında koruma altında.

ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Salda Gölü’nğn Mars’taki Jezero Krateri ile benzer bir mineral oluşumu ve jeolojik yapıya sahip olduğunu açıklamıştı. (TP)