"Newroz kutlamalarında 57 çocuk gözaltına alındı"

Fotoğraf: Şehlem Kaçar/csgorselarsiv.org

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Çocuklar İçin Adalet Derneği , Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi ve İnsan Hakları Derneği Amed Şubesi Çocuk Komisyonu 21 Mart 2023 tarihinde Diyarbakır'daki Newroz kutlamalarında 57 çocuğun gözaltına alındığını belirterek açıklama yaptı.

Üç kurumun sürece dair yaptığı ortak açıklaması şöyle:

"21 Mart 2023 tarihinde Diyarbakır ilinde gerçekleştirilen Newroz kutlamalarında 57 çocuk kolluk görevlileri tarafından farklı gerekçelerle ve herhangi bir gözaltı kararı olmaksızın fiili olarak gözaltına alınmıştır. Sabahın erken saatlerinde başlayan fiili gözaltı işlemleri kapsamında çocukların başkaca hak ihlaline maruz kalmamaları için fiili gözaltı ve sonrasındaki sürecin takibi tarafımızca yapılmıştır.

"Hukuka aykırı işlemler"

"Farklı kolluk birimleri tarafından yakalandıktan sonra fiili olarak gözaltına altına alınan çocuklar Diyarbakır Çocuk Şube Müdürlüğüne getirilmiştir. Diyarbakır Çocuk Şube Müdürlüğüne getirilen çocuklarla görüşme yapmak ve çocukların ailelerine bilgi vermek üzere hazır bulunan meslektaşımıza girişte zorluk çıkarılmış, baro yönetiminin görüşmesiyle bu sorun çözülmüş ve tüm çocukların gözaltı işlemleri bitene kadar süreç takip edilmiştir.

"Diyarbakır Çocuk Şube Müdürlüğüne gidildiğinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı TEM Büroda görevli Cumhuriyet Savcısının Newroz alanındaki çocuklar hakkında, "Örgüt propagandası suçu kapsamında 21.03.2023 tarihi saat 17.00'dan sonra Newroz bitiminde ailelerine teslim edilmek üzere Çocuk Şube Müdürlüğüne getirilmeleri daha sonra hafta içi mesai saatleri içerisinde ifadeleri alınmak üzere kolluk refakatinde Cumhuriyet Başsavcılığında hazır edilmeleri" şeklindeki talimatı ile işlemlerin yapılmış olduğu görülmüştür.

"Çocuk Koruma Kanunu'nun 15. maddesi uyarınca, suça sürüklenen çocuk hakkındaki soruşturma, Çocuk Bürosu'nda görevli Cumhuriyet Savcısı tarafından bizzat yapılmalıdır. Ancak kanun hükümlerinin aksine, Diyarbakır ilinde TMK kapsamındaki suçların soruşturmasının TEM Büro'da görevli Cumhuriyet Savcısı tarafından yapılması yerleşik bir uygulama haline getirilmiş olup, 2023 Newroz kutlamalarında da aynı uygulama devam ettirilmiştir. Bu sebeple Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı TEM Büro'da görevli Cumhuriyet Savcısı tarafından verilen talimat ile gözaltı kararı olmadan yapılan tüm bu işlemler hukuka aykırıdır.

"Kimliklerine el konularak serbest bırakılmak istendi"

"İlgili talimat uyarınca kimlik tespitleri yapılan çocuklar, daha sonradan ifadeye gelmeleri için kimliklerine el konularak serbest bırakılmaya başlanmıştır. Tarafımızca bu duruma müdahale edilerek yapılan işlemin hukuka aykırı olduğu belirtmiş ve burada da kolluk görevlisi ile tartışma yaşanmıştır. Tartışma sırasında bir kolluk görevlisi, 'Her şeyi hukuka uygun yapmak zorunda değiliz' şeklinde ifade kullanmıştır. Yaşanılan tartışmadan sonra kimlikler çocuklara teslim edilmeye başlanmıştır.

"Gözaltında görüşülen en az 5 çocuk Newroz alanında şiddete maruz kaldığını beyan etmiştir. Newroz alanında sıkılan biber gazı sebebiyle bazı çocukların bundan etkilendiği, 9 yaşında bir çocuğun gözaltına alındığı, bir çocuğun işkenceye maruz bırakılarak ters kelepçe ile gözaltına alındığı, muayene yapan doktorun fiziki muayene yapmaksızın çocuğa 'Bir şeyin var mı?' diye sorarak rapor hazırladığı, bazı çocukların kolluk görevlileri tarafından bayrak ve flama açtırılarak fotoğraflarının çekildiği, başörtülü bir kız çocuğunun başörtüsünün açılarak fotoğraflarının çekildiği ve sonrasında gözaltına alındığı gibi tespitler yapılmıştır.

"Takipçisi olacağız"

"Barışçıl toplanma ve gösteri hakkı kapsamında Newroz kutlamaları için alana gelen çocukların maruz bırakıldığı keyfi ve hukuk dışı uygulamaları kabul etmediğimizi ve sürecin takipçisi olacağımızı kamuoyuna duyururuz."

(SS/AÖ)