Mardin'de Kamusal Sanat Sergisi: 35 Sanatçıdan, 35 Farklı Şahmeran

Bilgeliği, aklı ve iyiliği temsil eden, yarı kadın yarı yılan Şahmeran efsanesi evrensel bir yaşam öğretisine odaklanır. Mezopotamya topraklarının bu binlerce yıllık kültür hazinesi, Mardin'de kamusal bir sergide meraklılarıyla buluşacak.

Heykeltıraş Ayla Turan tarafından tasarlanan Şahmeran heykelini aralarında Bubi, Erdil Yaşaroğlu, Devrim Erbil, Murat Germen, Nurgül Yeşilçay'ın da bulunduğu 35 farklı sanatçı yorumlayacak. 

Art Publik/Keçi Events tarafından düzenlenen "Şahmeran Mardin" kamusal sanat sergisi, 20 Nisan – 20 Temmuz tarihleri arasında günümüz çağdaş sanatçılarını Mardin'le buluşturacak.

Heykeltıraş Ayla Turan'ın gelenekseli çağdaş yorumuyla sentezlediği yaklaşık 2 metrelik Şahmeran heykelleri, serginin ana unsuru olara Mardinlilerle buluşacak. 35 tane üretilen heykelin farklı sanatçılar tarafından yorumlarının yanı sıra video art, digital art, mural, kısa film, enstalasyon çalışmaları ile toplam 47 eser sergi kapsamında sergilenecek. İzleyici, her bir esere ait bir QR Kod ile hem eseri yorumlayan sanatçı ile ilgili bilgiye hem de o eserin hikayesine ulaşabilecek. 

Eserlerden elde edilecek gelir ise Dara Antik Kenti'nin arkeolojik kazılarına bağışlanacak. Sergi kapsamında ayrıca turlar, konserler, dinletiler, atölyeler, paneller, fotoğraf rotaları düzenlenecek. 

"Kadim öğreti, kadim topraklar..."

Proje Direktörü Zeynep Helvacı, eser adetinin Mardin'in plaka numarasından yola çıkılarak 47 olarak belirlendiğini söylüyor: 

"Muhteşem Mezopotamya manzarası ile doğası, insanı, yemekleri, kültürü, sanatı, mimarisi, 7 dilin, 7 dinin ve kültürün bir arada kardeşçe yaşadığı dostluk diyarı Mardin, bir Şahmeran Kent. Bu serginin Mardin'de açılması da ayrıca anlam taşıyor. Anadolu halk kültüründe önemli bir simge, Mardin'in kültürel derinliklerinde yer alan önemli bir sembol ve Mezopotamya kültürlerinin ortak motifi Şahmeran ait olduğu yerde. Kadim öğreti, kadim şehir, kadim topraklar... Mardin Şahmeranın yaşatıldığı ve yaşatılacağı yer. Özellikle içinde bulunduğumuz yüzyılda insanlığın iyiliğe, merhamete, bilgeliğe, şifaya ihtiyacı olduğu dönemde Şahmeran Mardin Sergisinin insanlığa mucize etkisi yapmasını arzuluyoruz." 

Ayla Turan ise İstanbul'un sanatın merkezi olduğunu, Ankara ve İzmir'in bile İstanbul'a göre geride kaldığını belirterek, "Bu nedenle bu serginin Mardin'de oluşu beni ayrıca mutlu etti ve heyecanlandırdı" diyor.

Şahmeran Mitosu

Şahmeran üç sembolik özellik taşıyor. Bunlardan birincisi iyicil, ikinci özelliği ise şifalı oluşu, üçüncü özelliği ise sırların ve bilgeliğin koruyucusu olması. Yılan ve kadın, hem ayrı hem de birlikte, insanlığın başlangıcından beri değişik mitolojilerde, çok fazla işlevler yüklenilmiş bir sembol olarak varlığını hep sürdüregelmiştir.

Mezopotamya'da ortaya çıkan; zamanla Arap, İran, İbranî, Hint ve Yunan mitolojileriyle zenginleşen ve Anadolu'ya mâl olan, kâdim bir metin. Şahmeran efsanesi, söylenceler ve metin yoluyla, yüzlerce yıl kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze ulaşmıştır. Şahmeran efsanelerinin M.Ö. 1000'li yıllardan günümüze değin uzandığı ve dünyanın geniş bir coğrafyasını etkisi altına aldığı biliniyor. Şahmeran hikayelerinin Anadolu'nun değişik yerlerinde yöreden yöreye çok farklı anlatımları bulunsa da bu mit her zaman değişir ama hikâyesel ana yapısı aynı kalır.

Şahmeran ve diğer karakterleri insan doğasını, insan davranışını anlatır. Gizemli ve olumlu yönüyle öne çıkan Şahmeran, sözünde durmayan insanoğluna karşı affedici, sevecen ve iyiliksever nitelikleriyle dikkati çeker. Şahmeran efsanelerinin ideal tipi insan değil, yılanların şahı olan Şahmeran'dır. 

(AÖ)