KMO: Patlayıcılar tank ya da konteyner içerisinde taşınmalı

Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Türk Mühendisler ve Mimarlar Odası Birliği'ne(TMMOB) bağlı Kimya Mühendisleri Odası, Sakarya Hendek'te 3 Temmuz'da Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası'nda meydana gelen patlamanın, atıklarını taşıyan araçta yaşanan patlama ilişkin açıklama yaptı.

Yapılan açıklamada özetle şu ifadelere yer verildi: 

"Sakarya'nın Hendek ilçesinde Coşkunlar Havai Fişek fabrikasında birkaç gün önce meydana gelen patlama ve yangın sonrası işletmede bulunan patlamamış havai fişek ve diğer kimyasal maddelerin meskun bir mahale getirilip imha edilmesi amacıyla Jandarma eşliğinde taşınıp indirilmesi sırasında meydana gelen patlamada üç jandarma eri hayatını kaybetmiş altı yurttaşımız da yaralanmıştır.

Daha önce de uyardık bir kez daha uyarıyoruz; tehlikeli kimyasallarla , patlayıcılarla çalışmak için öncelikle yasa ve yönetmeliklerin titizlikle uygulanması gereklidir. Bilimsel esasları dikkate almak gereklidir, uzmanlık gerektiren her işte olduğu gibi uzmanlarla çalışmak gereklidir.

"Taşımak başlı başına bir yanlıştır"

Patlama ve yangın sonrası geriye kalan havai fişek ve diğer tehlikeli kimyasal malzemelerin taşınması doğru değildir. Bu malzemeleri yüksek sıcaklık ve ısıya maruz kaldıkları için güvensiz patlayıcı olarak değerlendirilirler. Bunların taşıma emniyeti yoktur. Yapılması gereken bunların yerinde ya da çok yakın bir alanda imha alanında imha edilmesidir. Taşımak başlı başına bir yanlıştır.

Arta kalan bu patlayıcıların taşınması zorunlu ise bu konuda yayınlanmış yönetmelik ve tüzüklerdeki hükümler gereğince  önlemler alınarak taşınmasına dikkat edilmesi gerekir. Bu konuda yayınlanmış iki önemli belge vardır.

Bunların birincisi ADR yani Tehlikeli Maddelerin Kara Yolu İle Taşınması Yönetmeliği diğeri ise 1987 yılında çıkarılmış olan 87/12028 tüzüğü yani Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük’ dür.

"Özel eğitim almış kişiler nezaret etmeli"

Bu yönetmelik ve tüzüklerde tehlikeli maddelerin ve patlayıcıların taşınması sırasında alınması gerekli önlemler, taşıyıcıların özelliği, taşınan malzemelerin taşıma emniyetine uygun olarak ambalajlanması, taşımaya kimlerin ve hangi uzmanların nasıl nezaret edeceği gibi çok detaylı hükümler vardır.

Örneğin eğer karabarut taşınıyorsa taşıma öncesi en az yüzde 15 nemlendirilmesi gerektiği, taşıma için özel imal edilmiş taşıyıcı ile taşınması gerektiği, keza patlayıcıların tank ya da konteyner içerisinde taşınması gerektiği gibi. Bu tip taşıma işlemine muhakkak Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmalığı Sertifikasına sahip bu konuda uzmanlaşmış Kimya Mühendisi kişilerin nezaret etmesi gereklidir." (RT)