AİHM Uzun Yargılama Davalarını Donduruyor

Yargı sürelerinin uzunluğu konusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) gündemine taşınmış davaların iç hukukta çözülmesi amacıyla bir komisyon kurulacak.

AİHM, komisyon kurulup işlerlik kazanana dek bu konudaki davaları bir yıllığına donduracak.

Gazetelerdeki haberlere göre, AİHM, uzun yargı süreleri konusunda Türkiye'den gündemine taşınmış davaların iç hukukta çözümlenmesi amacıyla Ankara için bir pilot karar açıkladı.

Karara göre, Ankara, yargı sürelerinin uzunluğu konusunda AİHM gündemine taşınmış davaları iç hukukta çözmek için bir komisyon kuracak. Komisyonun kuruluş tarihi açıklanmadı.

Komisyon, "yargılama süresinin uzunluğu" konulu davalara bakacak. Böylelikle, Ankara AİHM'de hüküm giymekten kurtulacak.

AİHM gündeminde yargı uzunluğu konusunda Türkiye'ye karşı açılmış yaklaşık üç bin dava bulunuyor.

Türkiye hükümeti bu tür bir iç hukuk yolu kurmaya hazır olduğu konusunda geçtiğimiz aylarda Avrupa Konseyi'ne bir niyet mektubu göndermişti.

Makul sürede karar şartı

AİHM'in kararında, komisyonun nasıl işlemesi gerektiği de yer alıyor. Kurulacak komisyonun AİHM tarafından kabul edilmesi için; makul sürede karar vermesi, tazminatların kararı izleyen altı ay içinde ödenmesi, tazminat ödenmesiyle ilgili kuralların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanmayla ilgili maddesiyle uyumlu olması gerekiyor.

Ayrıca, yargı ücretlerinin şikayetleri haklı temele dayanan davacılar üzerinde aşırı yük oluşturmaması ve tazminatların AİHM tarafından benzer davalarda hükmedilen tazminat oranlarından düşük olmaması da şartlar arasında.

AİHM, komisyon bir yıl içinde kurulup işlerlik kazandıktan sonra yargı uzunluğuyla ilgili bir dava seçip komisyon hakkındaki görüşünü belirtecek.

Bu arada gündemindeki yargı süreci uzunluğu davalarıyla ilgili işlemleri donduracak, bu davalar hakkında karar ermeyecek. Mahkeme, komisyonu benimsemesi halinde gündemindeki üç bin davayı otomatik olarak komisyona sevk edecek.

Komisyon kararından tatmin olmayanlara AİHM kapısı açık bırakılacak.

AİHM, daha önce Türkiye için benzer bir uygulamaya Kuzey Kıbrıs'taki Rumlar için oluşturulan Taşınmaz Mal Komisyonu ve "terörle mücadele çerçevesinde mağdur olan vatandaşlarla" ilgili davalarda başvurmuştu.

AİHM'in 2011 kararları arasında Türkiye, hakkında en çok mahkumiyet kararı verilen ülke oldu. Türkiye, geçen yıl 159 davada, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) en az bir maddesini ihlalden dolayı AİHM'de mahkum edildi. (AS)