Af Örgütü: Türkiye'nin İnternet Politikası İki Yüzlü

Türkiye 2-5 Eylül tarihleri arasında İstanbul'da internet düzenlemeleri, güvenlik ve insan hakları ile ilgili en iyi uygulamaların paylaşılması için hükümetlerle sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren İnternet Yönetişim Forumu'na (IGF 2014) ev sahipliği yapıyor.

Uluslararası Af Örgütü, IGF 2014’ün başladığı bugünlerde hala daha Türkiye’de Twitter’da hükümete yönelik eleştirel paylaşımda bulunanlar hakkında soruşturmalar yürütüldüğüne dikkat çekti.

Bu durumu “iki yüzlülük” olarak değerlendiren Af Örgütü, Türkiye’ye “daha iyi örnek olma” çağrısı yaptı.

29 kişi Tweet attıkları için yargılanıyor

Gezi direnişindeki paylaşımları nedeniyle İzmir’de 29 kullanıcı hakkında üç yıla kadar hapis cezası istendiğini hatırlatan Af Örgütü’nün Küresel Küresel Sorunlar Direktörü Şerif El Sayid-Ali IGF 2014’ün gerçekleştiği bu haftada kovuşturmanın devam etmesini “çifte standart” olarak değerlendirdi.

"Türkiye yetkililerinin Twitter'da eleştiri yapanları kovuşturmaya devam etmesi hayret verici, Hele de insan haklarının ana tema olduğu internet yönetişimi üzerine bir müzakereye ev sahipliği yaparken.

“İnternette ifade özgürlüğüne dair bu tarz çifte standartlar, özellikle geçen yılki protestolarda tweet gönderdikleri için yargılanan onlarca Twitter kullanıcısı için acı bir ironi niteliğinde."

Ülke ülke internet sansürü

Af Örgütü, diğer ülkelerdeki çevrimiçi ifade özgürlüğüne yönelik ihlalleri de hatırlattı. Af Örgütü’nün verilerine göre,

Etiyopya'nın gözetim teknolojisi İngiltere ve Almanya'dan

* Etiyopya'da yedi blog yazarı internet güvenliği ile ilgili bilgi paylaştıkları için ölüm cezası ile karşı karşıya.

* Etiyopya güvenlik servisleri, İngiltere ve Almanya şirketlerinin geliştirdiği bilgisayarları uzaktan kontrol eden ve etkileyen yazılım programlarını kullanıyor. Kullanıcıların dosyalarına, bilgilerine ve faaliyetlerine erişim sağlayan bu araçlar, klavye tuşlarının basılış sırasını şifreleri öğrenmek için takip etmek, kullanılan cihazın mikrofonunu ve kamerasını açmak ve bir bilgisayarı dinleme cihazına dönüştürmek için kullanılıyor.

Çin'de 2 milyon "internet polisi"

* Vietnam'da iki kişi insan hakları ihlalleri ile ilgili yazı yazdıkları için 10 ve 12 yıl hapis cezasını dolduruyor, 32 kişi de alıkonulmuş durumda. Böylece ülke dünyada internet kullanıcıları için ikinci en büyük cezaevi haline geldi. İlki ise Çin Halk Cumhuriyeti.

* Çin Halk Cumhuriyeti'nde iki milyon kişi internette polislik yapmak için çalışıyor.

* Suudi Arabistan'da bir internet sitesi kurucusu "İslam'a hakaret ettiği" için 10 yıl hapis cezası, bin kırbaç ve 266 bin 630 ABD doları para cezasına mahkum edildi.

* 2013'ten bu yana Suudi Arabistan yetkilileri, Skype, WhatsApp, Viber ve Line gibi şifreli sosyal ağ uygulamalarını yasaklayarak ve sosyal medya uygulamalarını izleyerek internet aktivistliğini önlemek için daha fazla girişimde bulundu.

ABD'nin casusluğu

* Bu tarz ihlalleri ortaya çıkaranlar da hedef haline geldi. Şu anda Rusya'da sürgünde olan Edward Snowden, iade edilmesi halinde ABD'de, hükümet tarafından hedef ayrımı gözetmeden küresel çapta bir izleme yapıldığını ortaya çıkardığı içim 30 yıl hapis cezası ile karşı karşıya.

* ABD, 193 yabancı hükümet, yabancı fraksiyon ve siyasi kuruluş hakkında Ulusal Güvenlik Ajansı’na casusluk yapılması için izin verdi.

* Sudan yetkilileri 25 Eylül 2013'te sosyal ağlarda protestoların düzenlenmesini engellemek için 24 saat boyunca interneti kesti.

İngiltere'de jet internet yasası

* İngiltere, güvenlik servislerinin kapsamlı izleme gücünü arttırdığına dair bir yasa taslağı oluşturduğunu açıklamasından sadece yedi gün sonra taslağı yasalaştırdı. Veri Saklama ve Araştırma Yetkisi Yasası acil durum prosedürü kullanılarak alelacele bir şekilde İngiltere parlamentosu ya da kamunun doğru düzgün bir şekilde incelemesine olanak sağlanmadan geçirildi.

* Fransa, izin belgesi olmadan internetteki iletişimi durdurma yetkisi veren Askeri Programlama Yasası adında yeni bir yasayı yürürlüğe koydu.

* Pakistan Telekomünikasyon İdaresi, Twitter’dan 'dine hakaret eden' tweetlerin engellenmesini istedi. Twitter, kısaca kabul etmesine rağmen, birkaç hafta içinde sivil toplumun, başta Twitter'da olmak üzere sosyal medyada sergilediği ters tepki sonucunda bu kararını birkaç hafta içinde iptal etti. Facebook belirli aralıklarla, dine hakaret eden içerikler nedeniyle Pakistan yetkilileri tarafından sansürleniyor. YouTube da aynı nedenden dolayı şu anda tamamen sansürlenmiş durumda.

* Tayland, ülkenin kralına yönelik bir eleştirinin YouTube’a yüklenmesinden sonra siteye erişimi engelledi. 2014 yılında, birkaç Facebook kullanıcısı monarşiyi küçük düşüren paylaşımlarından dolayı tutuklandı ve haklarında kovuşturma açıldı. Bu paylaşımları beğenen kullanıcılar da kovuşturma ile tehdit edildi.

İran'da Siber Polis kuvvetleri

* İran, ulusal güvenliğe tehdit oluşturacağını inandığı sosyal iletişim ağlarını da içine alan, internete bağlı faaliyetleri önlemek ve internet suçları ile mücadele etmek için 2011 yılında Siber Polis kuvvetini oluşturmuştur. Yetkililer, birçok birey basit bir şekilde ve barışçıl bir yolla ifade özgürlüğü hakkını kullanmasına rağmen onların internet üzerindeki faaliyetlerini izleyip belirli aralıklarla internette yazdıkları yüzünden onları tutukladı ya da alıkoydu. (EA) 

Bu yayın Avrupa Birliği'nin desteğiyle üretilmiştir. Burada dile getirilen görüşler Osservatorio Balcani e Caucaso ve paydaşlarına ait olup hiç bir biçimde Avrupa Birliği'nin resmi görüşleri olarak değerlendirilemez. Proje sayfası için: Avrupalı Gazeteciler için Güvenlik Ağı. İtalya, Güneydoğu Avrupa ve Türkiye'de Basın Özgürlüğü için Uluslararası Destek Ağı.