Yusuf Küpeli İsveç'te, sürgünde aramızdan ayrıldı

Fotoğraf. Gazete kupürü, 1969 Ankara DTCF önü, Yusuf Küpeli (sol başta), Mahir Çayan (soldan üçüncü), Oral Çalışlar (sağ başta)

27 Mart 1944'te Balıkesir'de doğan Yusuf Küpeli, 1958'de Kuleli Askeri Lisesi'ne, 1962'de Kara Harp Okulu'na girdi. Diğer Harp Okulu öğrencileriyle birlikte başarısız 22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963 askeri darbe girişimlerine katılmakla suçlanarak yargılandı. Aklandıysa da Kara Harp Okulu Disiplin Kurulu kararıyla diğer 1459 öğrenci ile birlikte Silahlı Kuvvetler'den uzaklaştırıldı.

Küpeli, öğrenimini önce ODTÜ, ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler  Fakültesi'nde (SBF) sürdürdü.1964'te SBF Fikir Kulübü'ne, ardından Türkiye İşçi Partisi (TİP) Çankaya ilçe örgütüne üye oldu. SBF Fikir Kulübü'nde yöneticilik yaptı. Üniversitelere yönelik faşist saldırıların başladığı dönemde SBF'deki direnişlerde öne çıktı.1968 sonundaki Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) kurultayında örgütün Genel Başkanlığına seçildi. Yusuf Küpeli'nin yönetiminde FKF militan ve kitlesel bir sosyalist gençlik örgütüne dönüştü. 1969 yazında, Küpeli, Deniz Gezmiş ve diğer gençlik liderleriyle birlikte ağır ceza tehdidi içeren suçlamalarla aranmaya başlayınca Filistin'e gitti Filistin'in Kurtuluşu İçin Demokratik Cephe'de dört ay kadar "fedai" olarak bulunduktan sonra "geçici izin"le döndüğü Türkiye'de Kasım 1970'te yakalandı ve Ağustos 1970'e kadar yaklaşık on ay Ankara Merkez Cezaevi'nde tutuklu kaldı. 

Yusuf Küpeli cezaevinden çıktıktan sonra, Mahir Çayan, Münir Aktolga ve Ertuğrul Kürkçü ile birlikte yayınladıkları "Aydınlık Sosyalist Dergi'ye Açık Mektup" başlıklı broşürle, Mihri Belli'nin önderliğindeki çevreden koptu ve daha sonra THKP-C adını alacak olan hareketin liderleri arasında yer aldı. 

Yusuf Küpeli 12 Mart 1971 sıkıyönetim mahkemelerince THKP-C Merkez Komite üyesi olarak aranmaya başladı, 25 Mart 1972'de tutuklandı. İstanbul 3 No'lu Sıkıyönetim Mahkemesinde müebbet hapse mahkum edildi. Cezası 1974'te çıkarılan 1803 sayılı Af yasası gereğince 24 yıla çevrildi ve değişen infaz yasası hükümlerinden de yararlanarak 7 yıl 9 ay sonra Aralık 1979'da Niğde Cezaevi'nden tahliye oldu. 1980'de yurt dışına çıktı. İsveç'e yerleşerek hayatının geri kalan bölümünü bu ülkede geçirdi. 

Yusuf Küpeli'nin, 1972  sonrasında THKP-C'nin izleyegeldiği politik taktik ve mücadele biçimini eleştirerek başlattığı iç tartışma örgütün bölünmesiyle sonuçlanmış ve Küpeli tartışmalı bir Merkez Komitesi kararıyla ihraç edilmişti. Küpeli sonraki politik yaşamını kendi görüşleri doğrultusunda sürdürdü; düşüncelerini Sinbad, bilgi denizinde bir yelkenli adını verdiği blogunda dile getirdi.

Küpeli'nin "Tarihin İzinde Balkanlar ve ABD"  başlıklı kitabı, Nisan 2000'de, "Hedefteki Müslüman Halklar ve İslam" başlıklı kitabı Ekim 2005'te, "Tarihin Külleri Arasında Konstantinopolis" başlıklı kitabı da 2018'de Türkiye'de yayınlandı. (AEK)