Yahudilerin Yom Kipur Bayramı Kutlu Olsun

Yom Kipur Yahudi takviminin en önemli bayramıdır. Bazen başka hiç bir geleneği yerine getirmeyen birçok Yahudi bu gün suresince çalışmaz, oruç tutar ve sinagoga gider.

Yom Kipur, Roş Aşana'dan sekiz gün sonraya denk gelir ve Yahudilikteki On Pişmanlık Günü'nü (Yamin Nora'im) tamamlar.

Roş Aşana ise İbranicede "yılın başı" veya "yılın birinci günü" anlamına geliyor. Yahudilerin yeni yılı olarak bilinen Roş Aşana, Eylül ve Ekim ayları arasında bir güne düşüyor.

Yom Kipur'un anlamı ise "kefaret, günah çıkarma günü".

Türk Musevi Cemaati resmi sayfasındaki bilgilere göre Yom Kipur, ruhun arındırıldığı, geçmiş yılın günahları için özür dilendiği bir gün. Yom Kipur'da sadece Tanrı'ya karşı işlenmiş günahlar af olur; başkalarına karşı işlenilenler değil. Kişiye yapılan günahlardan kurtulmak için önce öbür kişiden özür dileyip yanlışları düzeltme yolu aranır. Bu, Yom Kipur'dan önce yapılmalıdır.

Yom Kipur da aynı Şabat gününde olduğu gibi hiç bir iş yapılamaz. Yahudiler o gün yemek yemez ve (su dahi) içmez. Bu, önceki akşam güneş batmadan başlayıp ertesi gece biten 25 saatlik bir oruçtur.

Talmud'da* ayrıca daha az bilinen başka kısıtlamalar da var. Yıkanmak, kozmetik veya parfüm gibi maddeleri vücuda sürmek, deri ayakkabı giymek ve cinsel ilişki Yom Kipur'da yasaktır. Ancak bu kısıtlamaların her hangi biri, hayati veya sıhhi tehlike yaratırsa kaldırılır. Mesela dokuz yaşından küçük çocukların ve loğusaların (hamilelik süresince ve doğumdan 3 gün sonrasına kadar) oruç tutması kendileri istese bile yasaktır.

Bayramın büyük bölümü sinagogda duayla geçer. Bu bayramda saflığı simgeleyen beyaz giysiler giymek adettir, insanlara günahlarının kar gibi paklanacağını hatırlatır. Bazı erkekler, ölülerin birlikte gömüldüğü uzun beyaz gömlek (kitel) giyerler. (HK)

* Yahudi medeni kanunu, tören kuralları ve efsanelerini kapsayan dini metinler