Vicdani Retçiler Aday Oluyor Ama Askerlik Yapmayan Vekil Olamıyor
Vicdani Ret Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, vicdani retçi Ercan Jan Aktaş, 7 Haziran’da yapılacak genel seçimlerde Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) İstanbul milletvekili aday adaylığını açıkladı.
Geçen hafta da barış aktivisti ve vicdani retçi Halil Savda HDP’den Şırnak milletvekili aday adayı olduğunu açıklamıştı.
Ancak, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 11. maddesinin “c” bendinde “Yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanların” milletvekili seçilemeyeceği ifade ediliyor.
“Retçiler askerlik durum belgesi sunmasın”
Bu duruma ilişkin Vicdani Ret Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Merve Arkun imzasıyla Ercan Jan Aktaş için hazırlanan “Askerlik Durum Belgesi”nde şu ifadelere yer veriliyor:
* Aktaş, 14 Mayıs 2005’te vicdani ret açıklamasını gerçekleştirmiştir. Derneğimizin 24.02.2015 tarihinde gerçekleştirilen olağan genel kurul toplantısında dernek yönetim kurulu üyesi olarak seçilmiştir ve halen bu göreve devam etmektedir.
* Anayasa’nın vicdan özgürlüğünü düzenleyen 24. maddesi ile Anayasa’nın 90. maddesi amir hükmü gereği kanunların üzerinde uygulama zorunluluğu bulunan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 9. maddesi gereği hiç kimse vicdani kanaatlerine aykırı davranmaya zorlanamaz.
* Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Ülke v. Türkiye (Başvuru No: 39437/98 Karar Tarihi: 24.01.2006), Erçep v. Türkiye (Başvuru No: 43965/04 Karar Tarihi: 22.11.2011), Feti Demirtaş v. Türkiye (Başvuru No: 5260/07 Karar Tarihi: 17.01.2012), Savda v. Türkiye (Başvuru No: 42730/05 Karar Tarihi: 12.06.2012), Tarhan v. Türkiye (Başvuru No: 9078/06 Karar Tarihi: 17.07.2012), Buldu ve diğerleri v. Türkiye (Başvuru No: 14017/08 Karar Tarihi: 03.06.2014) kararlarında da ifade edildiği üzere zorunlu askerlik hizmetine karşı dini veya vicdani itirazı olan bireylerin askerlik yapmaya zorlanması ve bu zorunluluğa uymamaları halinde yaptırım uygulanması sözleşmede düzenlenen din ve vicdan özgürlüğünün ihlalidir.
* Yukarıda yazılı hukuksal gerekçelerle; vicdani retçi Ercan Aktaş’ın askerlik hizmetinden ve buna bağlı olarak da askerlik hizmetinin yerine getirilmiş olmasını şart koşan işlemlerde “askerlik durum belgesi” sunma zorunluluğundan muaf tutulması gerektiğini bildiririz. İş bu belge ilgilinin talebi üzerine kendisine verilmek üzere düzenlenmiştir.
YSK kabul etmez ama…
30 Mart yerel seçimleri öncesi yaptıkları açıklamayı hatırlatan Vicdani Ret Derneği tarafından yapılan açıklamada, Yüksek Seçim Kurulu’nun HDP aday listelerini incelerken, Aktaş’ın dosyasının askerlik yapmadığı için kabul edilmeyeceğinin farkında olunduğu belirtiliyor ve ekleniyor:
“Çünkü askerlik ilişikliği belgesi yerine Vicdani Ret Derneği’nin yaptığı ‘Askerlik İlişikliği Belgesi’ ve de kendisinin vicdani ret deklarasyonunu göreceklerdir.
“Bu adan itibaren Türkiye’den ve Avrupa’dan yapı, grup ve de bireylerin de desteği ile iki aşamalı bir kampanya yürüyecektir.
“Birinci aşaması hukuksal mücadele, diğer ayağı ise uluslararası sözleşmelerde güvenceye alınmış olan bir bireyin seçilme özgürlüğüdür.”
Savda da aday adaylığını açıklamıştı
Barış aktivisti ve vicdani retçi Halil Savda da geçen hafta HDP’den Şırnak milletvekili aday adayı olmuştu.
AKP’nin otoriterleşen politikalarını eleştiren Savda, HDP’nin ortak vatanda yeni yaşam çağrısına kulak verdiğini belirtmiş ve milletvekili seçilmesi durumunda bir vicdani retçi olarak vicdani ret hakkının kabulü ve zorunlu askerlik uygulamasının sona ermesi için çaba içinde olacağını açıklamıştı. (EKN)