Tezkere Meclisten Geçti
Türkiye ordusuna sınır ötesinde operasyon yetkisi veren, yabancı askerlerin de Türkiye üzerinden geçiş yapmasını sağlayan tezkere TBMM’de kabul edildi.
TBMM'deki oylamada tezkere için 298 milletvekili "evet", 98 milletvekili de "hayır" oyu kullandı.
Davutoğlu vekalet verdi
Başbakan Davutoğlu, Suriye-Irak tezkeresinin oylaması için Meclis'e gelmedi ve Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan'a vekalet verdi.
Usul tartışması yaşandı
TBMM Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı, AKP grup önerisinin kabul edilmesinin ardından tezkere üzerinde görüşmelere geçileceğini belirtti.
HDP Hakkari Milletvekili Adil Zozani'nin, tezkerenin Anayasa'ya aykırı olduğunu ve görüşülemeyeceğini iddia etmesi üzerine usul tartışması açıldı.
AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, tezkerinin Anayasa'ya aykırı olmadığını, aslında bu konuda usul tartışması açılmasının "usulsüzlük" teşkil ettiğini söyledi.
Anayasanın ilgili maddelerini anımsatan ve bu konuda Anayasa Mahkemesi'nin örnek kararlarını anlatan Elitaş, Türkiye'nin yurt dışına asker göndermesi ya da yurt dışından gelecek askerlerin Türkiye'de konuşlandırılmasına ilişkin kararı yalnızca TBMM'nin alacağını ifade etti.
Elitaş, milletvekillerinin hür iradeleriyle tezkere üzerindeki görüşlerini dile getireceklerini ve sonuçta oylamaya sunulacağını kaydetti.
Zozani: Anayasa'nın 92. Maddesi'ni ihlal ediyorsunuz
Adil Zozani de Anayasa'nın ilgili maddelerini okuyarak, tezkere ile bir kurumdaki yetkinin başka bir kuruma usulsüz bir şekilde aktarılmak istendiğini savundu. Parlamentodan çıkan yasaların yok sayıldığını ileri süren Zozani, "Yasayı, yönetmeliği yok sayarak Anayasa'nın 92. maddesini ihlal ediyorsunuz. Kanunlar Anayasa'ya aykırı olmaz. Yasa yapmadan kurum ve kuruluşların yetkilerini alarak başka kurum ve kuruluşlara veriyorsunuz" diye konuştu.
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu, tezkere ile Türkiye'ye gelen göçmenlerin hal ve davranışlarının idaresinin TSK'ya verilmediğini ifade etti.
TSK'nın oluşturacağı güvenli bölgeyi işgal edeceğine dair bir endişenin söz konusu olduğunu, tezkerenin Anayasa'ya aykırılığının da aslında bunun için ileri sürüldüğünü anlatan Halaçoğlu, "Burada 'Burası TSK kontrolüne geçerse biz bağımsız Kürdistan'ı kuramayız' endişesi var" dedi.
Hamzaçebi: IŞİD değil savaş tezkeresi
CHP Grup Başkanvekli Akif Hamzaçebi ise tezkerenin IŞİD tezkeresi değil bir savaş tezkeresi olduğunu savundu. IŞİD ile mücadele kapsamında oluşturulan koalisyona 22 ülkenin katıldığını belirten Hamzaçebi, bu ülkelerden 6'sının hava harekatı düzenlediğini, diğer 16 ülkenin ise insani yardım ve lojistik desteği sunacağını kaydetti. Hamzaçebi, bu ülkelerin bir kara harekatının söz konusu olmadığını kaydetti. Konuşmaların ardından tezkere üzerinde görüşmelere geçildi.
Savunma Bakanı: IŞİD'e karşı mücadelede kararlıyız
Meclisteki tezkere oturumunda hükümet adına söz alan Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Türkiye’nin özellikle Suriye ve Irak sınırındaki terör riski ile tehdidinin arttığına vurgu yaptı.
Yılmaz, PKK’nın Irak’ta varlığını sürdürmesinden, IŞİD tehdidinin de gün geçtikçe tehlikeli bir boyuta ulaştığını söyledi. Birleşmiş Milletler’in terörle mücadelede üye ülkelerin ortak hareket etmesini en önemli görev saydığını sözlerine ekledi.
Uluslararası koalisyonun IŞİD’İ bombalamaya başladığı günden beri Türkiye’ye sığınan Suriyeli sayısının 163 bini bulduğunu ve Türkiye’nin toplam 1 milyon 300 bin Suriyeli'yi ağırladığını ifade eden eden Yılmaz, Türkiye’nin sığınmacılara bugüne kadar 4 milyar dolarlık bir harcama yaptığını da açıkladı.
“IŞİD, ulusal güvenliğimize doğrudan tehdittir. Sınırdaki 3 kapının Suriye tarafını kontrol eden IŞİD tehdidine karşı mücadelede kararlıyız” diyen Yılmaz, Suriye topraklarındaki Süleyman Şah Türbesi’ni korumanın da Türkiye’nin ‘asil görevi' olduğunu kaydetti. Yılmaz, hükümetin tezkereyle IŞİD’e karşı daha güçlü bir mücadele içine gireceğini vurguladı.
Kürkçü: Asıl IŞİD’ci sizsiniz
Tezkereye ‘hayır’ oyu kullanacağını daha önce açıklayan HDP adına meclisteki oturumda söz alan Ertuğrul Kürkçü oldu. Sözlerine “Kobani’de IŞİD canileriyle mücadele eden 10 binlerce kardeşimizi selamlıyorum” diyerek başlayan Kürkçü, “Tezkereye hayır demek, Kobani halkının yanında olmamak, IŞİD’İ desteklemektir” diyen Başbakan Ahmet Davutoğlu’nu hedef aldı. Tezkerenin Anayasa’ya ve bölgedeki ihtiyaçlara aykırı olduğunu söyleyen Kürkçü, hükümete “Asıl IŞİD’ci sizsiniz. Bugüne kadar IŞİD’le beraberdiniz. Onların sınırdan geçip Kürtlere saldırmasına göz yumdunuz” suçlamasında bulundu.
Hükümetin gerçekte IŞİD diye bir meselesi olmadığını öne süren Ertuğrul Kürkçü, Türk hükümetinin Suriye’deki muhalifleri de desteklediğini iddia etti. Tezkerenin Kobani’ye destekle ilgisi olmadığını dile getiren Kürkçü, “Türkiye, tezkereyle bir maceraya girmemelidir. Irak ve Suriye halkına destek verilirken, sınırlar kontrol altına alınmalıdır. Eğer Kobani düşerse; Türkiye’deki, İran’daki, bölgedeki tüm Kürtler ayaklanacaktır” diye konuştu.
MHP tezkereye destek verdi
Tezkereye ‘evet’ oyu vereceğini açıklayan MHP adına mecliste Mehmet Şandır konuştu. Tezkereye verdikleri desteğin hükümete destek olarak algılanmamasını isteyen Şandır, tezkerenin hükümetin dış politikadaki başarısızlığının bir ürünü olduğunu da dile getirdi.
“Devlete ve millete sahip çıkmak bizim milli meselemizdir. PKK varlığıyla mücadele ederiz. Terörün karşısındayız” diyen Şandır, hükümete “Gelinen bu noktada bir vicdan sorgulaması yapıyor musunuz? 13 yıldır hükümettesiniz de PKK varlığını neden bitiremediniz, bu tezkereye ihtiyaç duydunuz?” sorularını yöneltti. Hükümetin tezkereyle "Haçlı ordusunu Türkiye’nin içinde bulunduğu bölgeye davet etmek zorunda kaldığını" söyleyen Şandır, “Sizi Müslümanlar unutmayacak” çıkışında bulundu.
Loğolu: Hükümetin asıl derdi Şam rejimi
Tezkereye ‘hayır’ oyu vereceğini açıklayan CHP adına da Faruk Loğoğlu konuştu. “Tezkerenin başı sonu belli değil, hedefleri de muğlak” diyen Loğoğlu, bugüne kadar hiçbir şekilde Irak’ın toprak bütünlüğüne sahip çıkmayan hükümetin, uluslararası hukuktan kaynaklanan sorumluluktan bahsederek tezkereyi gündeme getirmesinin de maceraperest dış politika ürünü olduğunu savundu.
Loğoğlu, hükümetin asıl hedefinin IŞİD değil, Suriye olduğunu ve bunu da tezkere metninde defalarca Suriye rejiminden bahsederek gösterdiğini kaydederek “Süleyman Şah türbesini korumak da tezkerede gerekçe yapılmıştır. Bu da ucuz politikadır. Bir tezkereye ihtiyaç olmadan Türkiye, Süleyman Şah’ı korumak için gereken karşılığı verme hakkına zaten sahiptir. Hükümet bu tezkereyle Ortadoğu’da oynanan oyunun bir figüranı olacağının, askerlerimizi de savaş sahalarına süreceğinin işaretini vermektedir" dedi.
Türkiye'nin IŞİD’e karşı uluslararası koalisyonun bir parçası olması gerektiğini, ancak bu koalisyonun askeri boyutunda görev yapmaması gerektiğini söyleyen Loğoğlu “IŞİD’in can damarları Türkiye’dedir. Türkiye toprakları terör örgütlerine lojistik destek olmaktan çıkarılmalıdır” diye sözlerini sürdürdü.
Açık oylama yapıldı
Tezkereye ilişkin görüşmelerin tamamlanmasının ardından, CHP milletvekillerinin oylamanın açık oylama yöntemiyle yapılmasına ilişkin öngergesi iktidar ve muhalefet milletvekillerince kabul edildi.
Tezkerenin ardından güvenlik zirvesi
Tezkerenin meclisten geçmesinin ardından Ankara’daki IŞİD mesaisi daha da hızlandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında hemen bir ‘güvenlik zirvesi’ düzenlendi. Zirve saat 20.55'de başladı.
Toplantıya, Başbakan Ahmet Davutoğlu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Efkan Ala ve Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga, Başbakanlık Müsteşar Vekili Ergin Ergül, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan katıldı.
Yılmaz: Çözüm süreci olumlu etkilenir
Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Irak ve Suriye Tezkeresi'nin TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmesinin ardından, bir gazetecinin sorusu üzerine, "Tezkere, çözüm sürecini olumsuz etkilemez" diye konuştu. "Nasıl olumlu yansır?" sorusu üzerine Yılmaz, "İyi olur, her yerde sulh olur, huzur olur, barış olur" dedi. Yılmaz ayrıca "Tezkereden sonra hemen bir adım beklemeyin" açıklamasını yaptı. AKP hükümeti önümüzdeki günlerde NATO Genel Sekreteri başta olmak üzere bir çok kritik ziyarete hazırlanıyor.(HK)