Seçim Barajı Kürt Sorununun Çözümüne Engel

Avukat Tahir Elçi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Türkiye'de seçim barajıyla ilgili başvurularını öncelikle kabul etmesiyle birlikte, mahkemenin Avrupa'da ilk kez "serbest seçim hakkı"yla ilgili bir yorum yapacağını bianet'e söyledi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, eski DEHAP üyeleri Mehmet Yunak ve Resul Sadak'ın seçim barajıyla ilgili başvurularını esastan ve öncelikli olarak görüşmeyi kabul etti. Duruşma tarihiniyse 5 Eylül olarak belirledi.

2002 seçimlerinde Şırnak'ta yüzde 46 oy almalarına karşın partileri yüzde 10 olan ülke barajının altında kaldığı için mahkemeye başvuran Yunak ve Sadak'ın avukatları Elçi, kararın 2006 sonuna kadar çıkmasını beklediğini ifade etti.

Elçi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 1. Ek Protokolü'nün 3. maddesinin "serbest seçim hakkı"nı düzenlediğini, AİHM'ye daha önce Avrupa'daki seçim sistemiyle ilgili bazı başvurular olduğunu, ama mahkemenin ilk kez yüzdelik baraj hakkıyla ilgili bir karar vereceğini vurguladı.

Elçi: AİHM kararı Kürt sorununun çözümüne katkıda bulunabilir

AİHM'nin hak ihlali bulunduğuna hükmetmesi halinde Türkiye'nin ihlale neden olan mevzuatı değiştirmek zorunda olduğunu, dolayısıyla seçim barajını yeniden düzenlemek durumunda kalacağını söyleyen Elçi, "Bu baraj Türkiye'deki yurttaşların oylarının Meclis'e yansımasına engel oluyor" dedi.

"Bu kararla seçim barajını düzenlemenin nereye kadar ulusal devletlerin yetkisinde olacağını göreceğiz. 12 Eylül darbesinin düzenlemesi olan bu barajın amacı demokrasi değil."

Elçi, barajın uygulamada, son 10 yıldır "Kürt yurttaşların yoğunlaştığı partilerin Meclis'e erişimini engellemek" için kullanıldığını, bunu siyasetçilerin de saptadığını, barajın korunmasının Kürt sorununun çözümünün önünde engel oluşturduğunu söyledi.

"Yüzde 10 barajı yönetimde istikrar amacını sağlamıyor. Amacı tek parti iktidarlarını sağlamak, ama hem temsil krizine neden oluyor hem de 80'den bu yana iki kez koalisyon hükümeti oluştu."

Elçi'ye göre, AİHM'nin olası kararı, Kürt sorununun çözümüne de katkıda bulunabilir:

"Türkiye'de yurttaşlar böyle bir baraj engeliyle karşılaşmadan temsil edilir, Meclis'e girerse, siyasi rahatlama gerçekleşebilir. Böyle bir değişiklik, Kürt sorununun şiddet dışında, demokratik zeminde çözümüne katkıda bulunacaktır."

Elçi, barajı düzenleyen 2939 sayılı yasanın değiştirilmesiyle ilgili Meclis dışı partilerin hak arama yollarının da kapalı olduğuna dikkat çekti. "Yasanın değişmesi için Anayasa Mahkemesi'ne ancak Cumhurbaşkanı veya Meclis içinde grubu bulunan partiler başvurabiliyor."

Elçi, bu nedenle 2002 seçimlerinin ardından doğrudan AİHM'ye başvurduklarını ekledi. (TK)