“Sayın Öcalan” İfade Özgürlüğü

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’yi “ifade özgürlüğünü ihlalden” bir kez daha mahkum etti.

AİHM, bugün verdiği kararla, “Abdullah Öcalan’a ‘sayın’ demek suçsa, biz de diyoruz” diyerek kendilerini savcılığa ihbar eden 70 kişiye verilen cezayı haksız buldu.

Türkiye, 19 başvurucuya toplam 60 bin 660 Euro maddi ve manevi tazminat ve masraf tutarı ödeyecek.

Savcılık “ihbar” kabul etti

18 Temmuz 2008’de 67 kişi, “Abdullah Öcalan’a ‘Sayın’ diyerek kendimi ihbar ediyorum” kampanyası çerçevesinde, Halfeti Cumhuriyet Savcılığı’na dilekçe verdi.

Dilekçelerde, “Eğer ‘sayın’ demek suçsa, ben de Abdullah Öcalan’a ‘sayın’ diyerek bu suçu işliyorum, kendimi ihbar ediyorum” yazıyordu.

Savcılık, dilekçeleri “işleme koydu.”

67 kişi, “Suçu ve suçluyu övme” başlıklı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 215. maddesi uyarınca suçlu bulundu. Mahkemenin 3 Kasım 2008’de verdiği kararla, her sanığa 2 ay 15 gün hapis cezası verildi. Ceza, 75 gün hapis ya da 1500 TL para cezasına çevrildi.

Ceza alanlardan 19 kişi, “kararın hukuki değil siyasi olduğunu” söyleyerek AİHM’e başvurdu.

Başvuranların isimleri şöyle: Erdal Yalçınkaya, Muzaffer Yalçınkaya, Talip Yalçınkaya, Yılmaz Kal, Hacı Yalçınkaya, Ali Kal, Bahri Yalçınkaya, Bahattin Erdil, Hanifi Büyükertaş, Mustafa Öcalan, Ahmet Yalçınkaya, Mehmet Ali Büyükertaş, Mehmet Salih Türk, Osman Ozak, Mustafa Bayram, Kahraman Akşahin, Cafer Öcalan, Mehmet Büyükertaş ve Yusuf Koykaç.

Adil yargılamadan da ceza

Türkiye savunmasında, “PKK'nin ABD, BM ve NATO tarafından ‘terör örgütü’ olarak tanımlandığını, Abdullah Öcalan'ın adının Türkiye'de PKK ile özdeşleştiğini” belirtmiş ve bu nedenlerle, “böyle bir şahsı övücü ifadeler kullanmanın kendisinin eylem ve suçlarını övmek anlamına geleceğini” ileri sürmüştü.

Bu savunma, AİHM tarafından “ikna edici ve yeterli” bulunmadı. AİHM’de bugün oy birliğiyle alınan kararda, “dilekçelerde şiddet çağrısı veya bir örgüt lehinde propagandanın bulunmadığı” ifade edildi.

Kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. maddesinin ihlal edildiğine karar verildi.

Kararda ayrıca, yerel mahkeme kararının Yargıtay’a götürülememesi ve sanıkların temyiz hakkından mahrum bırakılması da eleştirildi. Başvurucuların “adil yargılanma hakkıyla” ilgili yaptığı başvuruda da Türkiye, AİHS’nin 6/1. maddesi uyarınca suçlu bulundu.

Türkiye her başvurucuya, 640 Euro maddi, 2 bin 500 Euro manevi tazminat ödeyecek. Ayrıca masraflar için de toplam 1000 Euro ödeyecek. (AS)

* TCK, 215/1. madde: İşlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişiyi alenen öven kimse, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.