Prof. Dr. İlter Turan: BM’nin Tampon Bölgeyi Onaylama İhtimali Düşük
Tampon bölge ne demek? Sınırda kurulur mu? Bundan Kobane ve PKK nasıl etkilenir, tepkileri ne olur? Çözüm süreci Türkiye’nin Ortadoğu politikasından nasıl etkilenir? Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin tampon bölge talebine nasıl karşılık verir? İslam Devleti (IŞİD) Türkiye içinde ne gibi eylemlere girişir?
İstanbul Bilgi Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Profesörü İlter Turan, tampon bölgenin gündeme geleceği BM Genel Kurulu öncesi sorularımızı yanıtladı. Turan özetle şu değerlendirmelerde bulundu:
Kobane’de tampon bölge
“Tampon bölge, sınıra paralel olarak kurulan, insanların sığınabileceği bir bölge demek. Bizim sınırımızdaki bir tampon bölgenin hem IŞİD’e karşı hem de Beşar Esad’ın kuvvetlerine karşı korunan bir bölge olması lazım. bu korumanın da ülke dışından hava harekatıyla gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bölgeye girip güvenliğini sağlamasını gerektirir.”
BM
“Kara harekatını gerektiren tampon bölge, Türkiye’nin bölgedeki olaylara dahlini şimdiye kadar öngörülmeyen bir düzeye çıkarır.”
“Batılı müttefikler belki bu bölgenin uçuşa kapalı olmasını sağlayacaklardır ancak karada güvenliğin sağlanması için orada silahlı güce ihtiyaç vardır.”
“BM Güvenlik Konseyi’nin şu anda böyle bir projeyi onaylama ihtimali yüksek gözükmemekte. Dolayısıyla böyle bir girişimin BM dışında gerçekleştirilmesi gerekecektir. Türkiye böyle bir riske girer mi? Bunu tampon bölgeyi talep eden yetkililere sormak lazım.”
Suriye
“Suriye ve Rusya ile savaş ihtimalinin bulunmadığını söyleyebilirim. Ama iki ülke arasında bir savaş halinin ortaya çıkması çok sayıda bilinmeyeni de beraberinde getirir.”
Çözüm süreci
“Türkiye’nin böyle bir adım atması memnuniyet uyandıracaktır. Ancak IŞİD kuvvetleri oradan uzaklaştırılsa tampon bölgeden vazgeçilir mi, yoksa başka yerlerden gelenler için başka tampon bölgeler de gündeme gelir mi? Bilinmezle karşı karşıyayız.”
“Tampon bölgeler güvenlikli de olsa nüfusun ihtiyaçları karşılanarak ne kadar süre insanları barındırabilir, bu da düşünülmesi gereken bir konu.”
“Tampon bölgenin Kobane’de kurulması öngörülüyor en yakın olarak. Kürtlerin itiraz edeceği bir duruma benzemiyor. Uzun vadede yine karşımıza sorun olarak çıkacaktır."
"Çözüm sürecini etkileyen çok sayıda faktörden biri de tampon bölge olur. Türkiye’nin Rojava’ya tutumu esasen dostane. Bunun çözüm sürecini olumsuz yönde etkilemesi peşinen beklenmemelidir.”
IŞİD
“IŞİD siyasi hedeflerini elde edemedikçe elindeki başka imkanları kullanacaktır. Bunlar da gayri nizami imkanlardır. Muhtelif komşu ülkelerde, Türkiye de dahil, terör tipi hareketleri gerçekleştirmeye çalışacaktır.”
“Maliyetsiz bir tavır diye bir şey yoktur. Türkiye bir karar vermek zorundadır. Hangi kararı verirse versin bunlar bazı sıkıntılar yaratacaktır. Sorun, uzun vadede hangisinin Türkiye’nin güvenliğine uygun sonuçlar doğuracağıdır.” (AS)