Paket Kar Etmiyor, TCK/TMK Değişmeli

68 gazeteci ve 27 dağıtımcı / medya çalışanı 2013'e cezaevinde girdi. Gazeteciler 2012'de hapisteki meslektaşlarının serbest bırakılması için sokaklarda, adil yargılanmaları için mahkemelerde hak arama peşindeydi.

Cezaevindeki gazetecilerin sayısı 2011'de 104'tü. Temmuz 2012 itibariyla tahliyelerde 3. Yargı Paketi etkili oldu.

2012'de 20'si gazeteci ikisi dağıtımcı 45 kişi hakkında TCK'nın ''terör''le ilgili maddelerinden ve TMK'dan 214 yıl 11 ay 15 gün hapis ve 40 bin TL para cezası verildi. Bir gazetecinin müebbet hapsi onandı.

12'si gazeteci 33 kişi hakkında hakaret ve kişilik haklarına saldırı gerekçesiyle 10 yıl 7 ay 16 gün hapis ve 197 bin 180 TL, bir gazeteye de 4 bin TL para cezası verildi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği ve kişilik haklarına saldırdığı gerekçesiyle biri gazeteci 10 kişiye 2012'de toplam 89 bin 80 TL para cezası ve 3 yıl 8 ay 7 gün hapis cezası verildi.

2012'de yedi gazete yasaklandı, toplatıldı, bir gazete bir ay süreyle kapatıldı, dört dergiye el konuldu, bir dergi yayınevine iade edildi. Aram Yayınları'ndan 10 kitap hakkında soruşturma açıldı. Bir kitap müstehcen olduğu iddiasıyla MEB'in 100 Temel Eser listesinden çıkarıldı. Bir kitabın toplatma davası sürdü.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye'yi altısı gazeteci dokuz kişiye ve bir kuruma 78 bin 581 euro (yaklaşık 184 bin TL) ödemeye mahkum etti.

Gazetecilere "örgüt" suçlaması

2012, Türk Ceza Kanunu (TCK) ile Terörle Mücadele Kanunu (TMK) birlikte uygulanmak suretiyle hakkında soruşturma açılan her gazeteciyi "silahlı-silahsız" ama mutlaka bir "örgüt bağlantısı" kurmak suretiyle "hukuk" yerine "siyasi" kullanıma olanak sağlayan ve adil yargılanma hakkını, suçta kanunilik ilkesini ortadan kaldıran bir anlayışla kitlesel gazeteci tutuklamalarının sürdüğü yıl oldu.

68 gazeteci ve 27 dağıtımcı/medya çalışanı gazetecilik yoluyla önce "silahlı örgüt üyesi" suçlaması ile "tutuklandı". Daha sonra "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek" ve/veya "örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek, "örgüt kurmak, sevk ve idare etmek", "örgüte üye olmak" ile suçlandı.

Haber takibi, haber izleme, kitap yazımı, iktidara muhalif habercilik, Kürt medyasında çalışmak gibi ek iddialarla gazeteciler "terörist'' yapıldı.

Tutuklama bir tedbir olmasına rağmen ve yerine adli kontrol hükümlerinin uygulanması mümkün olduğu halde "kaçma şüphesi", "delilleri yok etme, gizleme, değiştirme", "tanıklar üzerinden baskı", "yoğun ve kuvvetli suç şüphesi" gibi kriterler olağan ve rutin bir uygulama şeklinde uygulanmak suretiyle gazetecilerin tutuklanmalarına ve aylarca hatta yıllarca tutukluluk halinin devamına karar verilerek hapishanelerde tutulmasına dayanak oluşturdu.

Hepsi TMK ve TCK

Bütün gazeteciler ve dağıtımcılar Terörler Mücadele Kanunu (TMK) ve Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında 'örgüt' bağlantılı olarak hapiste bulunuyor. 68 gazeteciden 49'u, 27 dağıtımcının tümü Kürt medyasından.

68 gazeteciden 18'i hükümlü, 43'ünün yargılanması sürüyor. Yedisi ise 31 Aralık itibarıyla henüz iddianameleri açıklanmadığı için, ne tür iddialarla tutulduklarını net bilmeden ilk duruşma gününü bekliyor.

18 hükümlü gazeteciden dört gazeteci müebbet, 13 gazeteci de toplam 147 yıl 7 ay hapse mahkûm. Bir gazeteci hakkında ne kadar hüküm verildiği bilinmiyor.

DİHA, Welat, Özgür Gündem...

Dicle Haber Ajansı'ndan 18 gazeteci hapiste; biri eski çalışan üçü hükümlü, biri eski çalışan 13'ü yargılanıyor, ikisi iddianame bekliyor. Azadiya Welat gazetesinden sekiz gazeteci hapiste; altısı hükümlü, iki gazetecinin yargılaması sürüyor. Özgür Gündem'den dokuz gazeteci hapiste; üçü eski çalışan tamamı yargılanıyor. Özgür Halk dergisinden üç gazeteci hapiste. İkisi hükümlü biri yargılanıyor. Demokratik Modernite dergisinden üç gazeteci yargılanıyor.

Medya Gözlem'den başlıklar

41 sayfalık BİA Medya Gözlem raporunda 'öldürülen gazeteciler', 'hapisteki gazeteciler', 'saldırı, tehdit ve engellemeler', 'soruşturmalar, açılan-süren davalar, kararlar', 'TCK 285-288', 'hakaret, kişilik hakları ve tazminat davaları', 'muzır kurulu kararları', 'yasaklamalar, kapatmalar, toplatmalar', 'düzenlemeler, etkiler, tepkiler, hak aramalar', 'AİHM' ve 'RTÜK' bölümleri yer alıyor.

46 saldırı

BİA Medya Gözlem 2012'ye gazetecilere ve medya çalışanlarına yönelik en az 46 fiili, sözlü, sosyal medya üzerinden yazılı saldırı vakası yaşandı. Bir konser, iki panel engellendi. Dört gazete, üç ajans bürosu basıldı. 2011'de gazetecilere yönelik yaklaşık 33 saldırı, tehdit ve darp vakası yaşanmıştı.

45 kişiye 214 yıl 11 ay 15 gün hapis

2012'de 20'si gazeteci ikisi dağıtımcı 45 kişi hakkında TCK'nın terörle ilgili maddelerinden ve TMK'dan 214 yıl 11 ay 15 gün hapis ve 40 bin TL para cezası verildi. Bir gazetecinin müebbet hapsi onandı.

2011'de 34 kişiye yaklaşık 95 yıl hapis cezası ve 103 bin 226 TL para cezası verildi.

285-288

TCK'daki 'soruşturmanın gizliliği ihlal' ve 'adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs' fiillerinin düzenlendiği 285. ve 288. maddeler kapsamında 2012'de dört dava beraatle sonuçlandı, bir davada sanıklara 16 bin 666 TL para cezası verildi ve hükmün açıklanması geri bırakıldı, bir davada ise kovuşturma ertelendi.

2011'de 35 kişi TCK 285-288. maddelerden yaklaşık 163 yıl 6 ay hapis cezasıyla yargılandı. 40 bin TL para cezasına çarptırıldı.

''Hakaret''ten 10 yıl 7 ay 16 gün

2012'de 12'si gazeteci 33 kişi hakkında hakaret ve kişilik haklarına saldırı gerekçesiyle 10 yıl 7 ay 16 gün hapis ve 197 bin 180 TL, bir gazeteye de 4 bin TL para cezası verildi.

2011'de 24 kişiye toplam 21 yıl 9 ay hapis ve yaklaşık 48 bin TL para cezası verildi. İki gazete de toplam 50 bin TL ceza aldı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği ve kişilik haklarına saldırdığı gerekçesiyle biri gazeteci 10 kişiye 2012'de toplam 89 bin 80 TL para cezası ve 3 yıl 8 ay 7 gün hapis cezası verildi.

Sekiz gazete, beş dergi, 10 kitap...

2012'de yedi gazete yasaklandı, toplatıldı, bir gazete bir ay süreyle kapatıldı, dört dergiye el konuldu, bir dergi yayınevine iade edildi. Aram Yayınları'ndan 10 kitap hakkında soruşturma açıldı. Bir kitap müstehcen olduğu iddiasıyla MEB'in 100 Temel Eser listesinden çıkarıldı. Bir kitabın toplatma davası sürdü.

Şarkılar, şiirler, tablolar, dergiler, film afişleri, filmler sansürlendi. BDP'nin Newroz, TKP'nin 1 Mayıs, Grup Yorum'un konser afişleri yasaklanıp toplatıldı. Yedi gazete AKP'nin Olağan Kongresi'ne giriş izni alamadı. MEB Eğitim-Sen'in sitesine girişi yasakladı. Cezaevindeki bir gazeteciye iletişim yasağı verildi. Halil Savda'nın Barış Yürüyüşü yasaklandı.

2011'de ikisi basılmamış üç kitaba el konuldu. Dört gazete toplam 5 ay 15 gün, iki dergi birer ay kapatıldı, bir derginin yayını, bir derginin de satış ve dağıtımı durduruldu, bir dergi de, 150 bin TL'lik para cezasından sonra yayın hayatına son verdi. Dört siteye erişim engeli konuldu, bir film yasaklandı.

AİHM

AİHM Türkiye'yi altısı gazeteci dokuz kişiye ve bir kuruma 78 bin 581 euro (yaklaşık 184 bin TL) ödemeye mahkum etti.  2011'de AİHM, Türkiye aleyhine verdiği altı tazminat kararında yaklaşık 105 bin TL) ödenmesine karar verdi. Üç kararda ise tazminat bedeli tutarı belirtilmediğinden, herhangi bir tazminat ödenmesine gerek bulunmadığına karar verildi.

RTÜK

RTÜK,  2012'de radyo ve TV kuruluşlarına 603 uyarı 290 para cezası ve üç program durdurma cezası verdi. Sekiz kanalın 6112 sayılı Yasa'nın 29/3 maddesi*  gereğince yayınının durdurulmasına karar verdi.

RTÜK 2011'de 20'si radyo, 480'i TV kanalları olmak üzere, 89 para cezası, 383 uyarı, 27 program durdurma ve bir tebliğ cezası verdi. (EG/BA)

*(Platform ve altyapı işletmecileri, Üst Kuruldan yayın lisansı almayan veya yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcılar ile TC'nin taraf olduğu uluslararası antlaşmalar ve bu Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimini, Üst Kurul kararının tebliğini müteakiben durdurur. Tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan işletmecinin yayın iletim yetkisi iptal edilir ve bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir).