Orada Her Kimse: Filistinli Olmak ve Filistin'de Bulunamamak Üzerine
Kendi yurdunda hiçbir zaman yaşayamamış, Filistin diasporasından bir sanatçı Basman Alsharif.
Hem kökleri hem de evi temsil eden 'yurt' kavramına dair sorgulamalara dayanan çalışmalarıyla SALT Galata'da izleyiciyle buluşan görsel sanatçı, değişen jeopolitik koşullarla parçalanmış ulusal kimliğini eserlerinde yansıtıyor.
SALT Galata'nın üç katının farklı noktalarında karşılaşacağınız video, film ve yerleştirmelerden oluşan ve Farah Aksoy tarafından programlanan sergi, 26 Nisan'a dek görülebilir.
Alsharif'in bilinç altından açığa çıkan "sınırsız toprak" fikri, bambaşka coğrafya ve medeniyetlerden beslenen üretimlerinde karşılık buluyor.
Sergi, İngilizce adını "antik Filistinli ve cahil/kültürsüz kimse" gibi anlamlara gelen "Philistine" sözcüğünden alıyor. Sanatçı İngilizce isminde kelime oyunu yapıyor ancak Türkçe ismi için de muğlaklık ve belirsizlik fikrinden yola çıkılıyor. Sınırın, sınır kavramının da geçirgen oluşu üzerinden ve işlerinde her zaman kendisi özne olsa da kimseyi de işaret etmemesi nedeniyle "Orada Her Kimse" ismi seçiliyor sergi ismi için.
Farah Aksoy sergiyle ilgili olarak şunları söylüyor:
"Basma'nın işlerinde iç dünyasını ve hayatı boyunca Filistinli olmak ama Filistin'de bulunamamak üzerinden zamansızlık ve mekansızlık kavramını görüyorsunuz."
Alsharif'in yazdığı, aynı adlı kısa romana dayanan "A Philistine" (Bir Filist) (2019) yerleştirmesi, zamanda geriye giden hikâyeyi okumaya imkân veriyor. Mekanın alt katında geniş bir alana yayılan yerleştirme; tavandan inen ve duvardaki fotoğraflar, bir oturma alanı, ses gibi farklı ögelerden oluşuyor.
"'A Philistine' genç bir kadının kendini bulma hikayesi aslında. Basma'nın kendi kaleme aldığı kısa bir roman. Bir tren yolculuğuna odaklanıyor. Farklı toprak ve medeniyetlere bir yolculuk" diyor Aksoy. Mekanda bu romanın Arapça ve İngilizce basımlarını da okuyabiliyorsunuz.
2017 yapımı 77 dakikalık "Ouroboros" (Kuyruğunu Yiyen Yılan) filmi de Nietzsche'nin "ebedî dönüş" fikrini irdeliyor. SALT Araştırma mekânında belirli aralıklarla gösterimi yapılacak olan film, zamanda geriye gitme, ikilem veya zıtlık üzerine.
Sanatçının Gazze şeridi üzerinde hak beyan ettiği "Deep Sleep" (Derin Uyku) (2014) ve "Home Movies Gaza" (Gazze Amatör Filmleri) (2013) videolarıysa birinci katta konumlanıyor.
"Trompe l'Oeil" (Göz Aldanması) (2016) ise Alsharif'in bir zamanlar California'daki evinin oturma odasını SALT Galata'ya taşıyor.
Basman Alsharif hakkında
1983'te Kuveyt'te dünyaya geldi. Çocukluk ve gençlik yıllarını Fransa ile Amerika Birleşik Devletleri'nde geçirdi. Kahire'de yaşıyor. A Philistine (CCA: Center for Contemporary Art, Glasgow, 2019); Basma Alsharif (Museum of Contemporary Art, Toronto, 2019); The Gap Between Us (The Mosaics Room, Londra, 2018); Renée's Room (The Modules, Palais de Tokyo, Paris, 2015) ve Farther Than the Eye Can See (Sharjah Art Foundation, Şarika, 2012) sergilerini gerçekleştirdi. İşleri, Aichi Trienali, Whitney Bienali, Şarika Bienali ve Manifesta 8'in yanı sıra, çeşitli uluslararası film festivallerinde gösterildi. Paulo Cunha e Silva Sanat Ödülü (2019) ve Abraaj Group Sanat Ödülü (2018) için kısa listeye giren Alsharif, Fundaciόn Botín Görsel Sanatlar Bursu (2009-10) ile 9. Şarika Bienali'nde (2009) Jüri Ödülü'ne değer görüldü.
(AÖ)