MGK’da Konu: Türkiye-Suriye Sınırı

Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) bugün Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapılacak Haziran ayı olağan toplantısında, iç siyasetin yanı sıra Suriye’nin Türkiye sınırında yaşanan çatışmalar ile Hükümetin “ulusal tehdit ve yeni göç dalgası değerlendirmesi” çerçevesinde Suriye içinde sınıra yakın bazı noktalarda askeri nitelikli güvenli bölge oluşturma yönündeki planları görüşülecek.

Hükümet ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan askerin Cerablus’a bir tampon bölge oluşturmak üzere müdahale etmesini isterken, muhalefet partileri müdahaleye karşı. TSK’da da IŞİD mevzilerinin bombalanması, muhaliflere lojistik destek verilmesi gibi adımlar için de yeni Meclis’in tavrı bekleniyor.

Hürriyet Ankara Temsilcisi Deniz Zeyrek sınırdaki Azez-Cerablus hattındaki gelişmeler ve Türkiye’nin atacağı adımlarla ilgili şunları yazdı:

Cumhurbaşkanlığı, Hükümet, Dışişleri Bakanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı: Yoğun çatışmaların yaşandığı Azez ve Mare’nin IŞİD’in eline geçmemesi için ABD’nin Kobani ve Tel Abyad’da PYD’ye verdiği desteğin benzerinin TSK tarafından Suriyeli muhaliflere verilmesini istiyorlar. TSK’dan beklenen kısa vadeli adımlar arasında askerin Suriye topraklarına geçmesi yok.

Türk Silahlı Kuvvetleri: El altından lojistik destek yapması yasal olarak mümkün değil. Fırtına toplarının ya da Hava Kuvvetleri’nin kullanılması talebini, güvenlik tehdidi karşısında savunma amaçlı başvurulacak yöntem olarak değil “taarruz yöntemi” olarak değerlendiriyor. Bu nedenle de bu adımı attığında uluslararası tepkilerin sert olacağından endişe ediyor ve saldırıya maruz kalmadıkça adım atmak istemiyor. Hem TSK’daki komuta kademesi değişimi hem yeni bir hükümet kurulacak olmasına da dikkat çekerek, atılması istenen adımların zamanlamasının da yanlış olduğuna işaret ediyor.

Cumhuriyet Halk Partisi, Halkların Demokratik Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi: 2 Ekim 2014’te kabul edilen tezkerenin yenilenmesi gerektiğini savunuyorlar. MHP lideri Devlet Bahçeli “2014 tezkeresi yeterli değil” yorumunu yaptı. CHP, Suriye şehirlerindeki savaşın bütün taraflarının kirli olduğuna inanıyor ve Türkiye’nin bu savaşın dışında kalmasını istiyor. HDP, PYD’den esirgenen desteğin, El Nusra gibi El Kaide bağlantılı gruplara verilmesine karşı.

“İçişlerine müdahale sayarız”

Rojava Demokratik Hareketi (TEV-DEM) Dış İlişkiler Genel Sorumlusu Ömer Elûş, Türkiye'nin Cerablus'a olası bir müdahalesini içişlerine müdahale olarak değerlendireceklerini vurguladı.

Evrensel gazetesinin haberine göre, Elûş, böylesi bir durumu ne kendilerinin ne de uluslararası kamuoyunun kabul etmeyeceğini, bunun Türkiye'nin çıkarlarına da hizmet etmeyeceğini söyledi.

Kobanê Kantonu Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Îbrahim Kurdo da Cerablus'a müdahalenin sorunları daha da derinleştireceği uyarısında bulundu.

IŞİD için “hendek” iddiası

Suriye’nin Halep kentinin kuzeyinde yakınlarında Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ile Suriyeli muhalif gruplar arasında çatışmalar şiddetlendi. Al Baz Tugaylarının komutanı Mahmud Hasan, Al Jazeera’ye yaptığı açıklamada, Türkiye'nin müdahale ihtimaline karşı IŞİD'in kontrolündeki köylerin etrafına geniş hendekler kazdığını söyledi.

IŞİD’in Türkiye sınırına yakın bölgede kontrolü altındaki tüm köylerin etrafına 4 metre derinliğinde ve 2,5 metre genişliğinde hendekler kazdığını söyleyen Hasan, “IŞİD karadan gelecek bir saldırıya karşı kendisini emniyete almaya çalışıyor” dedi.

Hasan, IŞİD’in Irak’taki savaşçılarından önemli bir kısmını yeniden Suriye’ye naklettiğini söyledi.

Sınırın karşısı

Haseke’de ne oluyor?

IŞİD, son birkaç gündür Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan Haseke kentine saldırılarını yoğunlaştırmış durumda. Birleşmiş Milletler, Haseke’de 60 bin kişinin evini terk etmek zorunda kaldığını açıkladı.

Cizire Kantonu'nun Savunma Bakanı Abdulkerim Saruhan, BBC Türkçe’den Hikmet Durgun’a yaptığı açıklamada, IŞİD’in ordunun denetiminde bulunan yerlere saldırdığını belirtti.

“IŞİD Haseke’de rejimin elinde olan bazı mahalleleri aldı. Kentin yüzde 15’ini aldı diyebiliriz. Yaklaşık 300 rejim askeri silahlarıyla YPG’ye sığındı. Son günde çatışmalar nedeniyle 900 aile kentten ayrılarak Cizir kantonuna sığındı. Bize sığınan mülteciler için Derik’te bir kamp kurduk.”

Kentte Arapların yoğunlukta olduğu bölgeler Beşar Esad yönetiminin denetiminde, Kürtlerin yoğun yaşadığı yerlerin denetimi ise Demokratik Birlik Partisi’nde (PYD). Bu bölgeyi partinin silahlı gücü olan Halk Savunma Güçleri (YPG) savunuyor.

Türkiye sınırında çatışma

Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), Suriye’nin Halep iline bağlı Azez kentinde IŞİD’e karşı yeni bir saldırı başlattı. Türkiye sınırına çok yakın olan Azez, Kilis kentinin karşısında.

BBC Türkçe Servisi’ne konuşan Suriye Türkmen Milli Hareket Partisi Genel Başkan Yardımcısı Tarık Sülo Cevizci, aralarında Ahrar’u Şam ve Türkmenlerin de bulunduğu Özgür Suriye Ordusu’nun, dün sabah IŞİD’e karşı eş zamanlı saldırı başlattığını belirtti. ABD önderliğindeki koalisyon uçakları da Azez bölgesinde IŞİD mevzilerini vurdu.

IŞİD’in hedefi ÖSO’nun elindeki Azez kentini, daha sonra da Azez’e yakın olan ve PYD’nin kontrolünde bulunan Afrin kentini ele geçirmek.

IŞİD Kobane kırsalında

Rojava’nın Kobane kantonunda IŞİD ile YPG ve Burkan El Fırat güçleri arasındaki çatışmalar kent merkezinde son buldu ancak kırsalda sürüyor.

PYD Kobane Eşbaşkanı ve TEV-DEM Dış İlişkiler Komitesi üyesi Ömer Eluş Kobane saldırısına yönelik araştırma başlattıklarını açıkladı: “IŞİD üyelerinin Kobane’ye nasıl girdikleri ve kimlerden destek aldıklarını araştırıyoruz. Bizim tahminimize göre içerden de destek almışlar. Bunun üzerinde de duruyoruz.”

Kobane Kantonu Sağlık Koordinasyonu üyesi ve Kobane’deki hastanelerden sorumlu Dr. Hikmet Ehmed, “IŞİD saldırısından ölü sayısının 232’ye yükseldiğini, yaralı sayısının ise 300 civarında olduğunu” açıkladı. Yaralılar Türkiye'ye gönderildi.

(AS)