Mahpus mektupları ekonomik krize takılıyor

Hapishaneden “dışarı” taahhütlü mektup yollamak 37 liradan başlıyor.

Ekonomik krizin en yakıcı hissedildiği yerlerden biri olan cezaevlerinde mahpuslar, artık dışarıdaki yakınlarıyla iletişim kurmanın en kolay ve (bazen de tek) yolu olan mektuba da ulaşamaz durumda.

Konuyla ilgili dertlerini ise yine mecburen mektupla anlatıyorlar.

“Zamdan önceki aylık mektup masrafım 200 liraydı”

Bir mahpus, mektuplarını neden normal postayla değil de taahhütlü yollamak zorunda olduklarını şöyle anlattı:

“Neler yapılabilir diye soracaktım: Sıkıntı, pahalı posta ücretleri… Bildiğiniz üzere bu tecrit koşullarında sosyalleşebilmenin yegane aracı mektup. Çoğu tutsağın dışarıdaki hayatla, diğer hapishanelerdeki arkadaşlarıyla bağı mektupla kuruluyor. Bunu da mecburen ya taahhütlü ya da APS ile gönderiyoruz. Çünkü normal pullu mektupların takibini yapamıyoruz, adresine ulaşmasının garantisi yok, öyle bir sürü ileti tarihin derinliklerinde kayboldu.

Biz de el mecbur taahhütlüye yükleniyoruz. Bu da tabii ciddi bir masraf anlamına geliyor. Örneğin onca tutumlu olma çabama karşın yalnızca Temmuz ayında yaklaşık 200 liralık posta ödemem olmuş. Üstelik zamdan önceydi. Şimdi faks 25,50, taahhütlü mektup 37 lira (En hafif gramajlı olanı).”

“PTT’nin indirimli tarifeleri, uygulamaları yok mudur?”

Aynı mektubunda, esprili bir dille mahpusların mektuplaşma kültürünü ayakta tuttuğunu da anlattı:

“Bu harcamalar bizi zorluyor. Acaba PTT’nin indirimli tarifeleri, uygulamaları yok mudur? Böyle bir uygulamaya gitmeleri teşvik edilemez mi? Neticede çok fonksiyonel bir rolümüz var, mektuplaşma kültürünü ayakta tutmak. PTT’de bir yetkili olsam sırf bunun hatırına, mektup yazanlara ödül bile verirdim…”

“Mektubun adresine ulaşma garantisi yok”

Başka bir mahpus da mektuplarının akıbetinden endişesini şöyle anlatıyor:

“Malum ekonomik nedenlerden ve PTT’nin rayiç fiyatlarından dolayı bu mektubumu normal yolla gönderiyorum. Umarım sağlam ve sansürsüz şekilde elinize ulaşır. Gerçekten de çok pahalı olduğundan artık taahhütlü ve APS gibi garanti türde mektup göndermek ekonomik olarak çok zorluyor. Tek seçenek, en ucuz olan normal yol… Böyle gönderilen mektupların hukuki takibi yapılamadığından dolayı adresine ulaşmasının garantisi de yok. Hem zaten çoğu zaman nobran ellerin gazabına uğrayarak adrese ulaşmaları engelleniyor…”

“Pullar büyük olasılıkla yasaktır ve ulaşmayacaktır”

Bu mektupların gönderildiği Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin (CİSST) mahpuslara gönderdiği pullar da kendilerine verilmedi.

Sakarya 2 Nolu Kapalı Cezaevinden yazan bir mahpus “Maalesef yolladığınız pullar elime ulaşmadı, büyük olasılıkla yasaktır ve ulaşmayacaktır. Ancak emeğiniz ve düşünceniz için teşekkür ederim…”

PTT: Herhangi bir indirim uygulaması bulunmamaktadır

CİSST, durumu Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine (CİMER) de sordu.

Dernek, şu iki sorusunun yanıtlanmasını istedi:

· PTT yurtiçi mektup gönderim tarife ücretlendirmesinin son bir yıl içerisindeki değişimi (fiyat artışı- zam oranı) nedir?

· Hapishanedeki mahpuslara uygulanan (mektup/faks gönderiminde) özel bir tarife bulunmakta mıdır?

CİMER’in PTT’ye ilettiği soruya, herhangi bir indirim olmadığı yanıtı geldi:

“Şirketimiz tarafından gönderi maliyetleri ve pazar koşulları dikkate alınarak fiyatlandırma yapılmakta olup yürürlükte olan tarifemiz www.ptt.gov.tr resmi internet adresinde şeffaf bir şekilde paylaşılmaktadır. Ayrıca Şirketimiz posta hizmetlerinden biri olan mektup gönderimleri için tarife dışında herhangi bir indirim uygulanması bulunmamaktadır.”

“Mahpusların haberleşme hürriyetine engel”

CİSST Hapiste Ağırlaştırılmış Müebbet alan temsilcisi Heval Zelal Avcı bianet’e yaptığı değerlendirmede, Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) kriterlerini hatırlattı:

“CPT uzun süreli tecridin işkence ve kötü muamele yasağının ihlali olduğunu dolayısıyla insan haklarına aykırı olduğunu ve tecrit altında bulunan kişilerin zihinsel, bedensel ve sosyal sağlıklarının olumsuz bir şekilde etkilenebileceğini vurgular. Yapılan diğer bilimsel araştırmalar da tecridin insan sağlığını olumsuz yönde etkilediğini gösteriyor. Uzun süreli hapsin mahpuslar üzerinde sosyallikten uzaklaştırıcı çeşitli etkileri de olabilir.

CPT’nin görüşüne göre, uzun süreli mahkumiyetleri bulunan mahpuslar ile ilgili uygulamaların, bu etkileri olumlu ve proaktif bir şekilde telafi etmeye yönelik olması gereklidir. Ekonomik kriz ile beraber mektup gönderim ücretlerinin artması, mahpusların mektup gönderimini zorlaştırıyor ve bu aslında mahpusların haberleşme hürriyetine de ekonomik olarak engel oluşturuyor.

Hapishane içerisinde yeterince sosyalleşemeyen mahpuslar bu ihtiyaçlarını mektup aracılığıyla dışarısı ile iletişim kurarak giderebiliyorlar. Ancak PTT ücretlerinin pahalı olması ve mahpuslara özel uygulanan indirimli bir tarife olmaması mahpusların sosyalleşmesini engelliyor…”