Maden Ocağında Bir Metrenin Bedeli

Zonguldak'ta sekiz işçinin öldüğü madende "ihmaller" araştırılmaya devam ediyor; kaza anında ocaktan yaralanmadan kurtulan taşeron işçi Ayhan Gökgöz, "Kaç metre ilerlersek o kadar kazanırız" diyor.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu Müessese Müdürlüğü kömür ocağında "ani metan gazı püskürmesi" sonucu oluşan göçükte sekiz maden işçisi yaşamını yitirdi.

Kazayla ilgili sondaj ihmali üzerinde duruluyor; incelemeler sürüyor. Metan gazının seviyesinin yükselmesi nedeniyle bir kıvılcımla yüzlerce işçinin ölmesine ramak kaldığı belirtilmişti.

İki ay önce işçilerin bağlı çalıştığı Star İnşaat taşeron firmasına beş eksik nedeniyle 3 bin 500 TL ceza kesilmişti.

Ayrıca  Kozlu Müessesi'nin 2011 faaliyetiyle ilgili Sayıştay raporunda "Facia olmaması tesadüf" deniyor. Raporda, Star İnşaat'ın maden işinde tecrübeli olmadığı ve iş güvenliğine yönelik gerekli tedbirlerin alınmadığı belirtiliyor.

"10 kişinin işini 3-4 kişi yapıyoruz"

Üç yıldır örgütlenmeye çalışan işçilerin temsilcisi olan Gökgöz, kaza sırasıda madenin başka bir bacasında çalıştığı için kurtuldu.

Taşeron işçiler, madende asıl işçilerle aynı işi yapıyor ancak çalışma koşulları farklı. Taşeron firma, ilerleme usulü çalıştığı için işçiler de bunun üzerinden maaş alıyor. Yani ne kadar metre ilerlerse o kadar para alıyorlar.

30 metre ilerlerlerse 900 lira, 35 metre 1000 lira, 40 metre 1100 lira.

Gökgöz, "10 kişinin yapacağı işi 3-4 kişi yapmak zorunda bırakılıyoruz" diyor.

"İki, üç günde bir zaten birinin kolu bacağı kırılıyor; ya da üstüne taş düşüyor. Bunlar çok olağan."

İlerledikleri fazladan her metre güvenliklerini azaltıyor. Taşeron işçiler, kurumun asıl işçileri gibi ücretlerinin sabit olmasını ve onlarla aynı sosyal haklara sahip olmak istiyor.

Geçen yıl çalışma koşullarının düzeltilmesi için 19 gün iş bırakmışlardı. Genel Maden İşçileri Sendikası'nda örgütlenmeye çalışan işçiler, taşeron firmanın itirazları nedeniyle mahkeme sürecini aşamadı.

Gökgöz, "Sendikalı olmamız engellenmeseydi, belki bu kaza önlenebilirdi. Biz de asıl işçilerle aynı hakka sahip olmak istiyoruz. Biz artık ölmek istemiyoruz" diyor.

Ölen işçilerin isimleri şöyle: Hüseyin Kürekçi, Hasan Bozacıoğlu, Muharrem Yapıcı, Yüksel Koca, Ahmet Şeker, Köksal Kadıoğlu, Muhsin Akyüz ve Satılmış Arslan.

Her sekiz saatte bir işçi ölüyor

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, 2001-2011 arasında 12 bin 418 işçi öldü. 1983-2011 yılları arasında meydana gelen maden kazalarında 647 kişi öldü. TTK Karadon'da iki yıl önce 30 işçi Grizu patlamasında hayatını kaybetmişti.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'ne göre de 2012 yılında 81 maden işçisi hayatını kaybetti. Kahramanmaraş'ın Afşin ilçesinde Şubat 2011'de meydana gelen göçük sonrası hala dokuz işçinin cenazesi çıkarılamadı. 2012'de tüm iş kollarında en az 878 işçi öldü. (NV)