Elektroşok İşkencesini Önleyecek Yasa Çıkarın
Ataman: Bağımsız, sivil denetim acil
İnsan Hakları Gündemi Derneği'nin (İHGD) Genel Sekreteri Hakan Ataman, psikiyatrik ayrımcılığın ve zihinsel engellilere uygulanan işkencenin önlenebilmesi için, Türkiye'nin Birleşmiş Milletler (BM) "İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşmeye İhtiyari Protokol"ü bir an önce onaylayıp yürürlüğe koyması.gerektiğini, bianet'e söyledi.
Türkiye bu protokolü Eylül 2005'te imzalamıştı; ancak hâlâ yürürlüğe koymuş değil.
Ataman, sivil denetim için Türkiye'de bağımsız bir insan hakları kurumuna da ihtiyaç olduğunu ekledi.
"Bu koşullar sağlandığında, şu an kurumların inisiyatifine bağlı olan izleme süreci, izne gerek olmaksızın, önceden haber vermeksizin gerçekleşebilecek."
Uluslararası Zihinsel Engellilik ve Psikiyatride İnsan Hakları Kuruluşu ( MDRI ), Eylül 2005'te "Kapalı Kapılar Ardında" başlıklı bir rapor yayınlamış, devlet hastanelerinde "Elektrokonvulsif terapi" ya da "Şok tedavisi" olarak bilinen EKT'nin, kas gevşeticileri ve anestezi kullanılmadan ve yaygın biçimde uygulandığını açıklamıştı.
"Anestezisiz elektroşoku derhal durdurun"
İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde 21-22 Şubat'ta toplanan zihinsel engelli dernekleri, , şizofreni dernekleri temsilcileri ve ruh sağlığı uzmanları, zihinsel engelli ve psikiyatrik sorun yaşayan bireylerin maruz kaldığı insan hakları ihlallerine karşı birlikte hareket etmek üzere bir araya geldi.
Katılımcılar, hükümetten şu konularda acil reform ve uygulama talep etti.:
* MDRI'ın Kapalı Kapılar Ardında raporunun ardından, kurumlarda hangi değişiklikler yapıldı; kamuoyuna açıklanmalı.
* Anestezisiz elektroşok uygulaması, tüm hastanelerde derhal durdurulmalı.
* Psikiyatri hastanelerinde anestezisiz elektroşok uygulamasını yasaklayan bir yasa acilen çıkarılmalı
* Psikiyatri hastaları ve zihinsel engelli bireylere yönelik ayrımcılığı önleyici ve yaptırımı olan bir yasa acilen çıkarılmalı. Sivil toplum kuruluşları yasanın oluşturulması sürecinde aktif rol almalı.
* Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'in ilgili sözleşmeleri gereğince psikiyatri hastaneleri ve zihinsel engelli rehabilitasyon merkezlerine yönelik bir sivil izleme kurulunun acilen oluşturulabilmesi için yasal düzenlemeler yapılmalı.
* Ruh sağlığı ve zihinsel engellilere yönelik hizmetler, acilen büyük kurumların toplum temelli hizmetleri yönünde yaygınlaştırılmalı.
Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi (ECPT), 1997 yılında Sağlık Bakanlığı'nı anestezisiz işkence konusunda uyarmış ve bakanlık bu uygulamanın durdurulacağına dair taahhütte bulunmuştu. (TK)
Çağrı metninde imzası bulunan kuruluş ve kişiler şöyle:
İnsan Hakları Gündemi Derneği, Mental Disability Rights International, Öğretilebilir Çocukları Koruma Derneği, Özel Çocuklara Destek Derneği, Zihinsel Engellileri Eğitim Derneği, Özel Eğitim ve Rehabilitasyona Muhtaç Çocukları Koruma Derneği , Gaye Sevgi Öğretilebilir Gençler Derneği, Umutlar Sönmesin Derneği, Ulaşılabilir Yaşam Derneği, İlhan Aydoğan (Zihinsel Özürlüler Federasyonu ve Sakatlar Konfederasyonu), Bilal Kızartıcı (Zihinsel Özürlüler Federasyonu), Mesut Demirdoğan (Şizofreni Dostları Derneği Başkanı), Yalçın Eryiğit (Şizofreni Dayanışma Derneği Başkanı), Yrd. Doç. Murat Paker (İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü), Güno Bilger (Klinik Psikolog), Billur Uğursal (Psikolog), Fatma Tanış (Psikolog), Harika Yücel (Psikolog), Zafer Kıraç (Sosyal Kültürel Yaşamı Geliştirme Derneği)