Danıştay Beyoğlu İçin Verilen Örnek Kararı Bilimsel Bulmadı

Danıştay 6. Dairesi, İstanbul 10. İdare Mahkemesi’nin Beyoğlu’nun 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama planı ile dayanağı 1/5000 Nazım İmar Planı'nı iptal eden kararını bozdu.

Uzmanların pek çok yönden örnek karar olarak gösterdiği kararı Danıştay bilimsel bulmadı, soyut olduğunu belirtti.

Beyoğlu 1993'te "Kentsel Koruma Alanı" ilan edildi ancak 18 yıl boyunca imar planı hazırlanmadı. 2011'de Belediye'nin hazırladığı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama planı ile dayanağı 1/5000 Nazım İmar Planı'nı yürürlüğe girdi.

Ancak Cihangir Güzelleştirme Derneği, bu imar planlarının kendilerine sorulmadan hazırlandığını belirterek iptali için dava açtı.

İstanbul 10. İdare Mahkemesi, 25 Eylül 2013’te verdiği örnek kararında Beyoğlu'nun imar planlarını tarihi kenti koruyamadığı, bütünsel olmadığı, şehircilik planlarına uymadığı gerekçesiyle iptal etti. Mahkemenin en dikkat çeken tespiti ise planların Beyoğlu'nu turistleştirip içinde yaşayanları uzaklaştırmasıydı.

Üç gerekçe sundu

Ancak Danıştay 6. Dairesi söz konusu kararı üç temel gerekçeyle iptal etti.

1-) Plandaki ihya kararlarına yönelik somut örnekler verilmediği, ihyası mümkün olan ve olmayan taşınmazlara yönelik somut tespitler yapılmadığı,

2-) Planlanan alandaki kültürel tesis yapılarında ve işlevlerinde bir değişiklik olup olmadığı, THT işlevinin bu yapıların kullanılmasına ve faaliyetlerine ne şekilde engel oluşturduğu, daha önce konut olarak kullanılan hangi bölgelerden konut kullanımının kaldırıldığı ve alanda yaşayanları "yerinden edici" etkilerinin neler olduğunun rapordan anlaşılamadığı,

3-) Bölgede mevcut otopark alanlarına ihtiyaç bulunup bulunmadığı ve toplam otopark alanlarının ihtiyacın üstünde olup olmadığının, mevcut durum itibarıyla otopark ve yol genişletme çalışmalarına gerek bulunup bulunmadığının irdelenmediği, soyut ve genel veriler içerdiği, bilimsel bulunmadığı belirtildi.

Yeni bilirkişi atanacak

Mahkeme, uzmanlığı bilimsel çevrelerce kabul edilmiş kişilerden ve yurdun farklı üniversitelerinden şehir plancısı, mimar, ulaşım uzmanı ve sanat tarihçisinin bulunacağı yeni oluşturulacak bir bilirkişi heyeti tayin edilmesini istedi. 

bianet’e konuşan dava avukatı Pervin Çelik, “Danıştay, bilirkişi raporunda planın bütününe yönelik olarak belirlenen çok sayıda hukuka aykırılığa değinmeden, 3 gerekçeye dayalı olarak plan iptal edilmiş gibi değerlendirme yapmış. Oysa mevcut rapordaki planın bütünsellikten yoksun olduğu, Çevre Düzeni Planı ile olan çelişkileri, plan yapım yöntem ve tekniklerine aykırılıkları gibi diğer birçok gerekçe zaten tek başına planın bütün olarak iptaline yetecek nitelikteydi. Bu nedenle bozma kararındaki bu gerekçelerin sağlıklı olduğunu söyleyemeyiz” dedi.

Yine Danıştay 6. Dairesi

Yayalaştırma Projesi ve Gezi Parkı'na yapılması öngörülen Topçu Kışlası ile ilgili planlar 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Plan'ının tadilatıydı.

6 Haziran 2013’te 1. İdare Mahkemesi söz konusu bu tadilatı iptal etmişti.  Danıştay 6. Dairesi, 29 Mart 2014’te kararı onamıştı. Ancak Danıştay 6. Dairesi, karar düzeltme talebine istinaden davada yeniden karar verilmesi gerektiğini belirtmişti.

Söz konusu 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama planı ile dayanağı 1/5000 Nazım İmar Planı, Beyoğlu'ndaki tüm projelere dayanak oluşturuyor.

Daha önce iptal kararını yorumlayan uzmanlar, Taksim'e cami projesi, Dolmabahçe'deki tesis projesi, Galatasaray'daki otopark projesi, Mimar Sinan Üniversitesi'ndeki İmalat-ı Harbiye gibi özellikle sayıları 20'yi bulan ihya projelerinin yapılamayacağını belirtmişti. (NV)