AİHM: Rum Yetimhanesi Patrikhaneye Devredilsin
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Büyükada'daki Rum Yetimhanesi'nin Rum Patrikhanesi'ne devredilmesine ve Türkiye'nin Patrikhane'ye manevi tazminat olarak 6 bin avro (12 bin TL), mahkeme masrafları için de 20 bin avro (yaklaşık 40 bin TL) ödemesine karar verdi.
Büyükada'da, 19. yüzyılın sonunda otel olarak inşa edildikten sonra 1902'de Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin denetimi altında Rum Yetimhanesi'ne dönüştürülen yapı, dünyanın ilk çok katlı ahşap yapısı olmanın yanı sıra Avrupa'nın en büyük ahşap yapısı özelliğine sahip.
AİHM: Mülkün tapu başvuru sahibine verilsin
Yargıtay'ın verdiği kararla 1962'de boşaltılan bina, bugüne kadar metruk halde kaderini bekliyordu. Rum Ortodoks Patrikhanesi, 2005'te AİHM'e binanın iadesi için Türkiye aleyhinde dava açtı.
AİHM'in bugün duyurduğu 14340/05 dosya numaralı davaya ilişkin açıklamasında şöyle denildi:
"Başvuru sahibi Fener Rum Patrikliği, İstanbul'da bulunan ve Türkiye'deki Ortodoks azınlığı temsil eden bir Ortodoks kilisesidir. Mahkeme, 8 Temmuz 2008 tarihli duruşmada, Türkiye makamlarının uygun bir tazminat ödemeden başvuru sahibini mülkünden mahrum bırakamaya yetkili olmadığına karar vermişti.
"Kilisenin zararı karşılanmamış ve bu sebeple 1 numaralı Protokol'ün 1. Maddesinin (mülkiyetin korunması) ihlali gerekçesiyle kilise şahsi ve ağır bir yükün altın girmiştir. Mahkeme daha sonraki kararında, 41. Maddenin (adil tatmin) uygulanmasının karara bağlanmaya hazır olmadığına hükmetmiş ve bu hakkını saklı tutmuştur.
"Mahkeme, Türkiye'nin, mülkün tapusunu başvuru sahibi adına tekrar kaydettirmesine ve başvuru sahibine 6 bin avro manevi tazminat ve mahkeme masrafları için 20 bin avro ödemesini karara başlamıştır."
Hatemi: Yanlış hesap AİHM'den döndü
Rum Patrikhanesi'nin avukatı Kezban Hatemi, NTV'ye verdiği demeçte, Türkiye'nin Patrikhane'nin tüzel kişiliğini tanımadığına işaret ederek, "AİHM'in verdiği bu kararın Patrikhane'nin tüzel kişiliğinin tanınması açısından önem taşıdığını" söyledi ve "yanlış hesap AİHM'den döndü" dedi.
Devlet Bakan Egemen Bağış, NTV'ye, bu yönde bir kararı beklediklerini, binanın uluslararası bir çevre enstitüsüne dönüştürülmesi konusunda Patrikhane ile anlaşmaya varıldığını kaydetti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Mayıs ayında Atina'da Yunanistan başbakanı Yorgo Papandreu'yla yaptığı ortak basın toplantısında, Rum Patrikhanesi'ne ilişkin konunun uluslararası yargıya yansıdığını, gerekçeli kararın gelmesinin ardından yetimhane'yi teslim etmeye hazır olduklarını fener Rum Patriği Bartholomeos'a aktardığını," söylemişti.
AİHM, 2007'de Türkiye'deki azınlık mülklerine ilişkin ilk kararını Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı'nın Türkiye aleyhine açtığı davada vermişti.
Türkiye'nin Rum Yetimhanesi hakkında çıkan karara itiraz için 90 günlük süresi bulunuyor. AİHM'in bu kararı, Vakıflar Genel Müdürlüğü idaresinde bulunan diğer Gayrimüslim mallarının geleceği açısında da önem taşıyor. (ÇÖ/EÖ)