"16 Yıllık Davayla Adalet Sağlanır mı?"
Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Grup Başkanvekili İdris Baluken, tutuklu BDP Şırnak Milletvekili Selma Irmak'ın talebiyle soru önergesi verdi. Irmak, Adalet Bakanı Sadullah Ergin'e, 1996'da 10 kişinin öldüğü Diyarbakır Cezaevi operasyonunun faillerin bulunmasına yönelik 16 yılda ne gibi çalışmalar yapıldığını ve bu çalışmaların sonuçlarını sordu.
24 Eylül 1996'da Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi'nde PKK davası mahkumları Mehmet Nimet Çakmak, Rıdvan Bulut, Edip Derikçe, Erkan Perişan, Hakkı Tekin, Ahmet Çelik, Mehmet Kadri Gümüş, Cemal Çam, Mehmet Aslan ve Kadir Demir dövülerek öldürüldü, 24 kişi yaralandı.
Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde, aralarında rütbeli asker ve polis amirlerinin de bulunduğu 29'u asker, 36'sı polis, biri cezaevi doktoru, ikisi cezaevi müdürü, dördü de infaz koruma memuru toplam 72 sanık, katliamın sorumluları olarak yargılandı.
10 yıl süren yargılama 27 Şubat 2006'da sonuçlandı. Mahkeme heyeti üç sanığı beraat ettirirken 62 sanığı çeşitli hapis cezalarına çarptırdı.
Ancak sanıklar, suçun 23 Nisan 1999 öncesinde gerçekleşmesi nedeniyle, 4616 sayılı Şartla Salıverme ve Cezaların Ertelenmesi Kanunu'ndan yararlanarak tahliye oldular.
Dosyayı inceleyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise, kararın esastan bozulmasını istedi. Yargıtay da savcılığın görüşüne uyarak şu sebeplerle kararı bozdu:
"Otopsi raporlarında görüleceği gibi ölenlerin yüz, kafa ve göğüs gibi bölgelerinde hayati organ ayrımı yapılmaksızın çok sayıda darbe ile darp edilmeleri sonucu 10 kişinin ölümüne sebebiyet verip, eylemin bu biçimiyle failin kim olduğu belli olmayacak ve toplumun ortak vicdanını hiçbir zaman onaylamayacağı tarzda, vahşi bir eğilim sergileyerek ve canavarca bir hisle meydana geldiği anlaşılmıştır."
Yargıtay, sanıkların müebbet hapisle cezalandırılmalarını isteyerek dosyayı 2007'de mahkemeye gönderdi.
Yeniden görülen davanın 4 Aralık'taki duruşmasında, savcı mütalaasını okudu. Savcılık, bazı sanıkların beraatına karar verilmesini isterken kamu davası açılan başgardiyan ve ağır yaralıyı hastaneye değil başka cezaevine gönderen doktorun da aralarında bulunduğu sanıklar hakkındaki davanın zamanaşımı nedeniyle düşürülmesini istedi.
"Yargı sisteminde problem mi var?"
Şırnak Milletvekili Irmak, Ergin'e davayla ilgili şunları sordu:
* 4 Aralık'ta yapılan duruşma, avukatların mütalaa hakkında savunma vermesi için 12 Şubat 2013 tarihine ertelendi. 16 yıldır tamamlanmayan soruşturmaya ilişkin failler bulunup cezalar verilse bile adaletin yerine geleceğini düşünüyor musunuz?
* Hayatını kaybeden mahpusların yakınları ve katliamdan yaralı olarak kurtulan mahpuslardan oluşan 46 kişi tarafından olay Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) taşındı. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) yaşam hakkını güvence altına alan 2. maddesi ve işkence ile kötü muameleyi yasaklayan 3. maddesini ihlal ettiği için Türkiye'yi 798 bin Euro tazminat ödemeye mahkum etti. İç hukuk tükenip AİHM süreci bile tamamlanmışken, faillerin ortaya çıkarılmamasında kasıt olduğunu düşünüyor musunuz?
* Katliamın görüşüldüğü mahkemenin duruşmaları bitirip karar aşamasına gelmesindeki bu geciktirme sürecine ilişkin olarak yargısal sistemde problemlerin olduğunu düşünüyor musunuz? (AS)