ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Beyaz Saray'da kabul etti.
İki liderin başbaşa görüşmelerinin ardından yapılacağı duyurulan programlı basın brifinginin iptal edildiği duyurulmakla birlikte Trump ve Netanyahu görüşmedem çıktıklarında gazetecilerin sorularını yanıtladılar.
Bu arada hükümetlere yakın İsrail ve Türkiye medyasına, basına kapalı Trump-Netanyahu görüşmesinden Trump'tan alıntılarla, ABD Başkanının İsrail ve Türkiye arasında bir çatışma istemediğine ve Erdoğan'a beslediği "sevgiye" atıfta bulunan bir haber sızdırıldı.
"Erdoğan adında bir adam"
AA'ya göre "[...] ABD Başkanı, 'Erdoğan adında bir adamla çok iyi ilişkilerim var. Basının, Erdoğan'ı sevmeme kızdığını biliyorum ama ben seviyorum, o da beni seviyor ve hiçbir sorunumuz olmadı.' diye konuştu."
Trump'ın Gazze'ye el koyma takıntısı sürüyor
Medyanın sorularına verilen yanıtlar arasında en önemlisi Trump'ın Gazze'ye el koyup Filistinliler'i başka ülkelerde iskan etme ve sahili "Orta Doğu'nun Rivierası" olarak mutenalaştırma hayalinden vazgeçmediğine ilişkin olanıydı. Trump "ABD'nin orada bir barış gücü olarak denetim kurması ve Gazze Şeridi'ine sahip olması çok iyi bir şey olur" dedi ve bir kez daha Gazze'deki Filistinliler'in Mısır ve Ürdün'de iskan edilebileceklerini gündeme getirdi.
Netanyahu da Trump'a tam destek vererek Gazzelilere "nereye isitiyorlarsa oraya gitme seçeneği sunulmalı" dedi.
Trump'ın önlenemez Erdoğan sevgisi
Beyaz Saray'dan sızan habere göre Trump-Netanyahu görüşmesi sırasında ABD Başkanı Suriye üzerinde nüfuz sahibi olma konusunda çatışmanın eşiğinde görünen İsrail ve Türkiye arasında arabuluculuk yapabileceğini söylüyor.
The Times of Israel'in haberine göre Trump, çok sevdiği ve "çok zeki biri" olarak nitelediği Erdoğan ile ilişkisini "harika" olarak tanımlıyor.
Trump'a göre Erdoğan "2000 yıldır kimsenin yapmadığı bir şeyi [yaparak], Suriye'yi ele geçir[miş]". Trump bunu yaptığı için Erdoğan'ı kutladığını söylüyor ve "Türkiye'nin vekili" diye adlandırdığı İslamcı isyancılarca Esad rejiminin başarılı bir şekilde devrilmesine göndermede bulunuyor.
Trump, Erdoğan ile ilişkileri kötü olan Netanyahu'ya ikisi arasında arabuluculuk yapabileceğini söylüyor.
Anadolu Ajansı versiyonu
Aynı haberi kullananan Anadolu Ajansı ise, Trump'ın Türkiye'de iktidarın resmi anlatısıyla çelişen ve dayanaksız ifadelerini sansürleyerek veriyor. Anadolu Ajansına göre, Trump, Times of Israel'en farklı olarak "Erdoğan çok güçlü ve zeki bir adam. (Suriye'de) Başka kimsenin yapamadığı bir şeyi yaptı. Hakkını vermek lazım." diyor. Ancak Trump'ın Times of Israel'in alıntıladığı ifadesinin Ankara'nın resmi anlatısıyla çelişen ve esasen uydurma da olan- bölümünü "2000 yıldan beri kimsenin yapamadığı şey, Suriye'yi ele geçirmek"- kırpıyor.
Doğruluk Denetimi
Trump'ın "Erdoğan'ın 2000 yıldır kimsenin yapamadığını yaptı[ğını]" söylediği Suriye üzerinde hakimiyet kurmak konusunda tarih bambaşka bir şey söylüyor.
Aşağıdaki listede son 2000 yıl boyunca Suriye'yi "ele geçirmiş", üzerinde hakimiyet kurmuş ve sürdürmüş devletlerin sayısı 15'i buluyor: Roma İmparatorluğu (MÖ 64-MS 395), Bizans İmparatorluğu (395-637), Raşidun Halifeliği (637-661), Emevi Halifeliği (661-750), Abbasi Halifeliği (750-878), Tulunid Hanedanlığı [Mısır] (878-905), İhşid Hanedanlığı [Mısır] (945-969), Fatımi Halifeliği (969-1076), Selçuklu İmparatorluğu (1076-1128), Zengid Hanedanlığı (1128-1250), Eyyubi Hanedanlığı (1171-1260), Moğol İmparatorluğu (İlhanlılar) 1260'da kısa bir süre, Memluk Sultanlığı (1260-1516), Osmanlı İmparatorluğu (1516-1918), Fransız Mandası (1920-1946), Bağımsız Suriye Devleti (1946)
Bu durumda, Trump'ın Erdoğan övgülerinin 2024'e kadar olan bölümünün tarih dışı, 2024 sonrasınınsa BM Şartı'na aykırı ve dolayısıyla illegal ve ayrıca resmi anlatıyla da çelişme halinde olduğu, bu gerçekler ışığında Trump'ın Erdoğan'ı esasen nedenini bilmeden, ya da açıklamak istemediği başka bir nedenle "sevdiği" anlaşılıyor.
Bunun ötesinde, Anadolu Ajansı'nın haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesinde, Türkiye'nin Suriye'deki rolünün önemini ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile çok iyi ilişkileri olduğunu vurgulayarak, "O, çok güçlü ve zeki biri." demiş.
"[...] ABD Başkanı, 'Erdoğan adında bir adamla çok iyi ilişkilerim var. Basının, Erdoğan'ı sevmeme kızdığını biliyorum ama ben seviyorum, o da beni seviyor ve hiçbir sorunumuz olmadı." diye konuşmuş.
"Türkiye'nin Suriye'de kimsenin yapamadığını yaptığını" ifade eden Trump, "Erdoğan çok güçlü ve zeki bir adam. (Suriye'de) Başka kimsenin yapamadığı bir şeyi yaptı. Hakkını vermek lazım." demiş.
"İsrail Başbakanı Netanyahu'nun "Suriye'de Türkiye ile sorunları olduğu" yönündeki ifadelerine de cevap veren Trump, "(Suriye konusunda) Türkiye ile yaşadığınız her sorunu çözebileceğimi düşünüyorum. (Netanyahu'yu işaret ederek) Siz makul olduğunuz sürece; bu konuda siz de biz de makul olmalıyız." değerlendirmesini yapmış.
"Trump, 'Türkiye ve lideriyle çok ama çok iyi bir ilişkim var ve bu sorunu çözebileceğimizi düşünüyorum. Şu anda bunun bir sorun olacağını sanmıyorum.' şeklinde konuşmuş."
(AEK)
