Emek Partisi (EMEP) İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, dün (8 Nisan) Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) düzenlediği basın toplantısında, bu hafta Genel Kurul’da görüşülmesi planlanan İklim Kanunu Teklifi’ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Muhalefet partileri ile ekoloji örgütlerinin de katıldığı ortak basın toplantısında teklifin içeriği eleştirildi.
“İktidar, sermayenin Medusası”
Toplantıda konuşan Bayhan, şöyle dedi:
“Adına sırf göz boyamak için ‘İklim Yasası’ denmiş olan bu yasaya hayır birliğimizi sizlerle paylaşmak istiyorum. Sarayda öyle bir iktidar var ki, uluslararası tekellerin, sermayenin Medusası gibi nereye dokunsa, neye baksa, neyi görse sermayeye hizmet için kâr ve ranta çeviriyor.
“Memlekette ‘bir derdimiz var’ demeye gelmiyor; bir derdinizden bahsetseniz, onu allem edip kallem edip bir yolunu buluyor; ticaretin, sömürünün, kârın, rantın konusu haline getiriyor. Şimdi böyle bir adımla, böyle bir hamleyle daha karşı karşıyayız. ‘Türkiye’de ve dünyada iklim değişikliği insanların, doğanın yaşamı açısından kötülüğe neden oluyor; bunu da esas olarak bu sömürü düzeni, bu kapitalist düzen, bu sermaye düzeni neden oluyor’ diyorsunuz, bunun çözümü için adım atın diyorsunuz, o ne yapıyor? Gerçekten sermayenin Medusası gibi oraya elini atıyor ve oradan kâr ve rant çıkarıyor. Umarım, dilerim, önümüzdeki dönem hep birlikte bu medusanın gözlerini kör edeceğiz. Bu yasaya hayır diyoruz.”
‘İklim Kanunu Teklifi’ TBMM'de kabul edildi
Teklifte neler var?
İklim Kanunu Teklifi'ne göre:
- Her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak.
- Sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ile İklim Değişikliği Başkanlığının strateji ve eylem planları doğrultusunda azaltılacak.
- İklim Değişikliği Başkanlığı, ulusal, sektörel ve tematik raporlar hazırlayacak, teşvik mekanizmaları geliştirecek, Türkiye Yeşil Taksonomisini kuracak
- İthal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak için Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kurulabilecek.
- İklim Değişikliği Başkanlığınca Emisyon Ticaret Sistemi kurulacak.
- Karbon Piyasası Kurulu, ulusal tahsisat planını onaylayacak, ETS piyasasında ücretsiz tahsisatların dağılımına karar verecek.
- Doğrudan sera gazı emisyonlarına neden olan faaliyetleri yürüten işletmelerin, İklim Değişikliği Başkanlığından sera gazı emisyon izni alması zorunlu olacak.
- Sera gazı emisyonlarının takibine ilişkin yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak, doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu süresi içerisinde sunmayanlara, 500 bin TL’den 5 milyon TL’ye kadar idari para cezası verilecek.
- Ozon tabakasını incelten maddeleri kullanan, ithal eden, ticaretini yapan ve piyasaya arz edenlere 2,5 milyon TL, bu maddeleri içeren ürünlere veya ekipmana bakım, onarım ve servis amaçlı hizmet veren gerçek ve tüzel kişilere 250 bin TL, bu maddeleri içeren ürünlerin veya ekipmanın etiketlenmesi hükümlerine uymayanlara 120 bin TL idari para cezası verilecek.
- Florlu sera gazlarına ilişkin usul ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak, florlu sera gazlarını kullanan, ticaretini yapan ve piyasaya arz edenlere 2,5 milyon TL idari para cezası verilecek ve 3 aydan 6 aya kadar Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi verilmeyecek.
- Doğrulanmış yıllık sera gazı emisyon raporu bulunmayan işletmelere 1 milyon Türk lirasından 10 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.
- ETS kapsamındaki tahsisatlarını teslim etme yükümlülüklerini her yıl için en az yüzde 80 kadarını süresi içinde 3 yıl üst üste yerine getirmeyen işletmelerin sera gazı emisyon izni iptal edilecek.
- Mevzuata ve planlama araçlarına ilişkin hazırlama ve uyarlama yükümlülükleri ilgili kurum ve kuruluşlarca en geç 31 Aralık 2027'ye kadar yerine getirilecek, Cumhurbaşkanı, bu süreyi bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.
- Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde ETS kapsamı dahilinde yer alacak işletmeler sera gazı emisyon izni almak zorunda olacak.
(TY)
