Tuma Çelik: Süryaniler Yine Soykırım Kıskacında

Süryani Askeri Meclisi, IŞID'in Suriye'deki Süryani köylerine saldırısına karşı uluslararası koalisyon güçlerinin askeri mühimmat ve ağır silah yardımı yapmasını talep etti. Avrupa Süryaniler Birliği de askeri ve insani yardım çağrısında bulundu.

Avrupa Süryaniler Birliği Türkiye sorumlusu Tuma Çelik, bölgeyle ilgili bianet'e bilgi verdi.

30 bin kişi yaşıyordu

Suriye'de Rojava'nın Cizîrê Kantonu'daki Haseke bölgesinde Habur nehri kenarında 34 Süryani köyü bulunuyor. Köylerin 12'si nehrin güneyinde, kalanları ise nehrin kuzeyinde. IŞİD'in saldırılarından önce bölgede yaklaşık 30 bin kişi yaşıyordu.

IŞİD, nehrin güneyinde yani Cizîrê Kantonu'nun en güney bölgesinde yer alan 12 köye pazartesi günü saat 5'te saldırdı. Tel Tamr kasabası merkez konumunda. Saldırı bu kasabaya bağlı Tıl Hırmıs, Tıl Şamiram, Kabre Şamiye ve Tıl Khebiş gibi köylere yapıldı.

Çünkü köylerin kuzeyi nehir, güneyinde ise IŞİD var ve kaçacakları bir yer yok.

Bölgede 4 bin kişi kaldı

Çelik, zaten IŞİD'in bu ağır saldırısından önce 34 köydeki Süryanilerin büyük bölümünün güvenlik nedeniyle göç ettiğini, 8 bin kişinin bölgede kaldığını aktardı. Son saldırılar neticesinde ise bir haftada 4 bin kişi Haseke, Kamışlo'ya göçmek zorunda kaldı. Bu esnada IŞİD 350-400 Süryaniyi kaçırdı, akıbetleri bilinmiyor. IŞİD, Qabre Şamiye köyünde bulunan Mor Odisho Kilisesi’ni yaktı.

IŞİD'in işgal ettiği köyleri kurtarmak ve kuzeydeki köylere geçmemesi için Süryani Askeri Meclisi ve YPG güçleri birlikte çatışmaya devam ediyor. Amerika öncülüğündeki koalisyon uçakları da bölgedeki örgüt hedeflerini bombaladı. Süryani Askeri Meclisi, dört askerin öldüğünü, 12'sinin akıbetinin bilinmediğini açıkladı. Kaç sivilin öldüğü ise henüz bilinmiyor.

Çoğunluğu Hakkarili Nasturiler

Çelik, Suriye'de Habur kenarında yaşayan Süryanilerin büyük bölümünün 1924 Hakkari Nastrui katliamı, 1933 Simele Katliamı'ndan kaçan Süryaniler olduğunu belirtti.

"1915 Seyfo katliamından kaçanlar da var ama özellikle 1924'te Hakkari'deki Doğu Süryanilere (Nasturi*) ya dinini değiştir ya da git denerek göç ettirildi. Tarihte Hakkari Nasturi Katliamı olarak bilinir. Önce Irak'a yerleştiler ancak orada da istenmeyip Simele Katliamı ile manda devletleri tarafından Habur nehrine yerleştirildiler. Yani bu halk 1915, 1924 ve 1933'ten sonra yine bir soykırımla karşı karşıya."

Zaten geçen yıl IŞİD’in Irak’ta önce Musul ve ardından Şengal ve Ninova bölgesine saldırması sonucu binlerce Süryani yerleşim yerlerinden göç etmek zorunda kalmıştı.

Askeri ve insani yardım çağrısı

Avrupa Süryaniler Birliği, yaptığı açıklamada uluslararası koalisyon güçleri, Birleşmiş Milletler ve özellikle Avrupa Birliği’nden Cezire kantonunun üzerindeki ambargonun kaldırılması için harekete geçmesi, her türlü yardımın yapılmasını ve halkların iradesiyle gelişen kantonların tanınmasını, Süryani kurum kuruluşlarına siyasi, askeri destek verilmesi, diasporadaki Süryaniler’in ve dostlarının yapılacak eylemlere destek vermesini talep ediyor.(NV)

* Nasturi Mezhebi, adını 428-431 yılları arasında İstanbul Patriği olan Nestorius'tan alır. Türkiye'de 1915-24 yıllarına dek Nusaybin, Siirt ve Hakkâri yöresinde önemli bir Nasturi topluluğu vardı.

** Fotoğraf: Süryani Askeri Meclisi Arşivi