Yaşar Kemal: Sanatın Birinci İşi Başkaldırıdır

Norveç Edebiyat ve İfade Özgürlüğü Akademisi'nin Norveç'in ünlü şairi Bjornstjerne Bjørnson adına verdiği "Bjørnson Ödülü"ne bu sene yazar Yaşar Kemal layık görüldü.

Ödülün Yaşar Kemal'e verileceği bir ay önce açıklanmıştı. Ödül 9 Kasım Cumartesi günü Norveç'in Molde şehrinde düzenlenen törende Bjørnson Akademisi Başkanı Knut Ødegård tarafından Yaşar Kemal'e verildi.

Ödülün verilmesinin akabinde Norveç Capellen Yayınları'nın baş editörü Aase Gjerdrum, Yaşar Kemal'in edebi hayatını anlattı.

Ödül  töreni sonrası ”Savaş ve Dünya Belleği” başlıklı bir panel düzenledi. Dünyada süregelen savaşlar sırasında kaybolan dini ve ideolojik yazılı / görsel tarihi kalıntıların yok edilmesi sonucu toplumsal belleğin kaybolması anlatılan  seminerin konuşmacıları; bu yılki ödülün sahibi Yaşar Kemal, Norveçli yazar Thorvald Steen, diplomat yazar Alida Boye ve profesör Axel Cristophersen idi. Konu özellikle Afganistan, Irak, Mali ve Suriye'de kaybolan kültür mirasları üzerinden işlendi.

Kemal: Sanat sevincin büyük türküsüdür

Yazar Yaşar Kemal, seminerde yaptığı konuşmasında, şunları söyledi:

"Hiç kimse aklından çıkartmamalı, her savaş bir ölüm fermanıdır. Yenenler de yenilenler de, savaşların dışında kalanlar da bu yıkımdan kurtulamazlar. Sa­nat insanların dün­ya­ya bağ­lı­lı­ğı­nın, se­vin­ci­nin bü­yük tür­kü­sü­dür.

"Gerçek sanat, yalanın, tüketici oburluğunun, zulmün, şiddetin, bitip tükenmeyen anlamsız savaşların, bütün kötülüklerin karşısındadır. O, her çağ­da­ki çar­pık­lık­la­ra kar­şı sa­va­şım ver­miş­tir. Çünkü, ne olursa olsun, her biçim sanatın birinci işi başkaldırıdır. Bi­li­yo­ruz, bu kar­şı çık­ma hiç de ko­lay de­ğil. Bütün değerleri aşındıran, tüketen yaşayış önce sanata vuracak, gerçek sanatı boy hedefi yapacaktır.

"Sa­nat­sal kar­şı çık­ma­lar, sivil örgütlenmelerden güç aldıkça daha sağlıklı ve etkilidir. Bağımsız, ilkeli sivil örgütlenmelere, forumlara her zamandan fazla ihtiyaç vardır. Adında edebiyat ve ifade özgürlüğünü birlikte taşıyan Norveç Akademisi gibi kuruluşlar hiç yılmadan insan onurunu savunmayı sürdürdüğü, insanlığın tek çiçeğe, tek renge, tek kokuya, dünyanın tek dile kalmaması için mücadele ettiği müddetçe, insanı insan yapan değerleri yok etmeye hiç kimsenin gücü yetmez."

Yaşar Kemal, Orhan Pamuk ile beraber Norveç'te en çok okunan ve tanınan Türkiyeli yazar.Yaşar Kemal, 2007 yılında da Bjørnson Festivaline davet edilmişti

Aynı ödül daha önce 2006 yılında öldürülmesinden tam iki ay önce Türkler ve Ermeniler arasında barışın sağlanması yönünde yaptığı çalışmalardan ötürü Hrant Dink’e de verilmişti. (DAH/HK)